dì yī zhé chōng mò bèi lǎo ér bo ér dàn ér tóng shàng bèi lǎo ér yún duàn duàn tián miáo jiē yuǎn cūn, tài gōng zhuāng shàng xì ér sūn.
第一折(沖末孛老兒、卜兒、旦兒同上)(孛老兒云)段段田苗接遠村，太公莊上戲兒孫。
suī rán zhǐ de chú páo lì, dá hè tiān gōng yǔ lù ēn.
雖然只得鋤刨力，答賀天公雨露恩。
lǎo hàn yán ān fǔ rén shì, xìng liú, shuāng míng róng zǔ.
老漢延安府人氏，姓劉，雙名榮祖。
dí qīn de sì kǒu ér jiā shǔ: pó pó wáng shì, zhè gè shì lǎo hàn de ér xí fù ér, wǒ yǒu yí gè hái, huàn zuò liú yàn fāng, zài jīng shī zuò zhe gè bǎ bǐ sī lì.
嫡親的四口兒家屬：婆婆王氏，這個(gè)是老漢的兒媳婦兒，我有一個(gè)孩，喚做劉彥芳，在京師做著(zhù)個(gè)把筆司吏。
shí yù zhe qīng míng yī bǎi wǔ, jiā jiā shàng fén jì zǔ, bài sǎo fén yíng.
時(shí)遇著(zhù)清明一百五，家家上墳祭祖，拜掃墳塋。
pó pó, ǎn zhǔn bèi xiē féi cǎo jī ér huáng mǐ jiǔ ér, ǎn qù nà zǔ fén lǐ, shāo yī mò zhǐ qù.
婆婆，俺準備些肥草雞兒、黃米酒兒，俺去那祖墳里，燒一陌紙去。
ruò yào fù, jìng shàng zǔ.
若要富，敬上祖。
pó pó, nǐ hé xí fù ér xiān qù, wǒ fēng suǒ le mén hù biàn lái yě.
婆婆，你和媳婦兒先去，我封鎖了門(mén)戶(hù)便來(lái)也。
bo ér yún lǎo de yě, nǐ qù qián hòu zhí liào de tíng dāng zhě, wǒ yǔ xí fù ér xiān qù, nǐ suí hòu biàn lái yě.
(卜兒云)老的也，你去前后執料的停當者，我與媳婦兒先去，你隨后便來(lái)也。
tóng dàn ér xià bèi lǎo ér yún pó pó hé xí fù ér xiān qù le yě, wǒ shōu shí le jiǔ shí, fēng suǒ le mén hù, shàng fén zǒu yī zāo qù.
(同旦兒下)(孛老兒云)婆婆和媳婦兒先去了也，我收拾了酒食，封鎖了門(mén)戶(hù)，上墳走一遭去。
xià bo ér tóng dàn ér shàng bo ér yún lǎo shēn shì liú róng zǔ de nà hún jiā.
(下)(卜兒同旦兒上)(卜兒云)老身是劉榮祖的那渾家。
jīn rì qīng míng hán shí yī bǎi wǔ, jiā jiā hù hù shàng fén jì zǔ, shāo qián liè zhǐ.
今日清明寒食一百五，家家戶(hù)戶(hù)上墳祭祖，燒錢(qián)烈紙。
xí fù ér, ǎn xiān xíng, nǐ gōng gōng suí hòu biàn lái yě.
媳婦兒，俺先行，你公公隨后便來(lái)也。
zán màn màn de xíng.
咱慢慢的行。
jìng bàn gé biāo lǐng zhāng qiān shàng gé biāo yún cháo wèi tián shè láng, mù dēng zhāng zǐ fáng.
(凈扮葛彪領(lǐng)張千上)(葛彪云)朝為田舍郎，暮登張子房。
chū de qí huà mén, biàn shì zhāng lù fáng.
出的齊化門(mén)，便是獐鹿房。
xiǎo guān xìng gé, míng biāo, zì lí jiàng, wǒ shì gé lí jiàng de biàn shì.
小官姓葛，名彪，字蜊醬，我是蛤蜊醬的便是。
fù qīn shì gé jiān jūn.
父親是葛監軍。
wǒ shì quán háo shì yào zhī jiā, lěi dài zān yīng zhī zǐ.
我是權豪勢要之家，累代簪纓之子。
wǒ dǎ sǐ rén bù cháng mìng, cháng chuān zé shì zuò láo.
我打死人不償命，常川則是坐牢。
shí yù chūn jiān tiān dào, wàn huā zhàn jǐn, liǔ lǜ rú yān.
時(shí)遇春間天道，萬(wàn)花綻錦，柳綠如煙。
wǒ qù tà qīng shǎng wán, wǒ duō lǐng xiē bàn dāng, dàn shì rén jiā hǎo nǚ hái ér, wǒ tuō zhe biàn zǒu.
我去踏青賞玩，我多領(lǐng)些伴當，但是人家好女孩兒，我拖著(zhù)便走。
wǒ chū de zhè chéng lái.
我出的這城來(lái)。
bo ér dàn ér xíng zǒu kē gé biāo yún xià cì xiǎo de měi, nǐ jiàn me, nǐ kàn nà liǔ yīn zhí xià, yí gè nián lǎo de pó pó, lǐng zhe yí gè nián jì xiǎo de dà jiě.
(卜兒、旦兒行走科)(葛彪云)下次小的每，你見(jiàn)么，你看那柳陰直下，一個(gè)年老的婆婆，領(lǐng)著(zhù)一個(gè)年紀小的大姐。
nǐ qù shuō yī shēng, jiè tā nà dà jiě, yǔ ǎn nà bì guān rén dì sān bēi jiǔ, zhuì sān gēn dài r, jiào wǒ sān shēng yì nán ér, wǒ jiù shàng mǎ qù yě.
你去說(shuō)一聲，借他那大姐，與俺那壁官人遞三杯酒，綴三根帶兒，叫我三聲義男兒，我就上馬去也。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhāng qiān zuò jiàn bo ér kē, yún zhī yī mā mā.
(張千做見(jiàn)卜兒科，云)支揖媽媽。
bo ér yún gē ge wàn fú!
(卜兒云)哥哥萬(wàn)福！
yǒu shèn me huà shuō?
有甚么話(huà)說(shuō)？
zhāng qiān yún nà bì guān rén de yán yǔ: jiè nǐ nà nián jì xiǎo de dà jiě, yǔ ǎn guān rén dì sān bēi jiǔ, jiào sān shēng yì nán ér, ǎn guān rén shàng mǎ biàn qù yě.
(張千云)那壁官人的言語(yǔ)：借你那年紀小的大姐，與俺官人遞三杯酒，叫三聲義男兒，俺官人上馬便去也。
bo ér nù kē, yún zhè sī hǎo wú lǐ yě!
(卜兒怒科，云)這廝好無(wú)禮也！
tā rén qī, liáng rén fù, zěn shēng tì nǐ bǎ zhǎn?
他人妻，良人婦，怎生替你把盞？
tā de niáng kěn tì wǒ nán ér bǎ zhǎn me?
他的娘肯替我男兒把盞么？
zhāng qiān yún bù gàn xiǎo rén shì, shì ǎn guān rén shuō lái.
(張千云)不干小人事，是俺官人說(shuō)來(lái)。
wǒ huí huà qù biàn liǎo yě.
我回話(huà)去便了也。
zhāng qiān jiàn jìng kē gé biāo yún tā lái yě bù lái?
(張千見(jiàn)凈科)(葛彪云)他來(lái)也不來(lái)？
zhāng qiān yún tā bù kěn lái.
(張千云)他不肯來(lái)。
tā shuō dào: nǐ de niáng kěn tì tā nán ér bǎ zhǎn me?
他說(shuō)道：你的娘肯替他男兒把盞么？
gé biāo yún tā shuō shèn me?
(葛彪云)他說(shuō)甚么？
zhāng qiān yún tā nà mā mā zi shuō dào: zhe nǐ de niáng, kěn tì tā lǎo gōng dì sān bēi jiǔ, jiào sān shēng yì nán ér, tā cái zhe tā xí fù ér lái lī.
(張千云)他那媽媽子說(shuō)道：著(zhù)你的娘，肯替他老公遞三杯酒，叫三聲義男兒，他才著(zhù)他媳婦兒來(lái)哩。
gé biāo yún shuí zhè bān dào?
(葛彪云)誰(shuí)這般道？
zhāng qiān yún shì nà bì lǎo mā zǐ shuō lái.
(張千云)是那壁老媽子說(shuō)來(lái)。
gé biāo yún dǎ zhè dì zǐ hái ér!
(葛彪云)打這弟子孩兒！
wǒ yǒu niáng ā, yào tā tì wǒ bǎ zhǎn?
我有娘呵，要他替我把盞？
nǐ guò lái, wǒ zì jǐ wèn tā qù.
你過(guò)來(lái)，我自己?jiǎn)?wèn)他去。
mā mā xià bài lī.
媽媽下拜哩。
bo ér yún guān rén, nǐ qí zhe mǎ lī.
(卜兒云)官人，你騎著(zhù)馬哩。
yǒu shèn me huà shuō?
有甚么話(huà)說(shuō)？
gé biāo yún wǒ qià cái zhe bàn dāng lái shuō.
(葛彪云)我恰才著(zhù)伴當來(lái)說(shuō)。
jiè nà bì jiě jie, tì wǒ bǎ yī bēi jiǔ ér, jiào wǒ sān shēng yì nán ér, wǒ biàn qù yě.
借那壁姐姐，替我把一杯酒兒，叫我三聲義男兒，我便去也。
bo ér yún shèn me yán yǔ!
(卜兒云)甚么言語(yǔ)！
nǐ de niáng kěn yǔ ǎn nán ér bǎ zhǎn me?
你的娘肯與俺男兒把盞么？
gé biāo yún zhè pó zǐ wú lǐ yě!
(葛彪云)這婆子無(wú)禮也！
nǐ zěn me gǎn mà wǒ?
你怎么敢罵我？
nǐ bù rèn de wǒ, wǒ shì gé jiān jūn de shè rén, shì gé lí jiàng.
你不認的我，我是葛監軍的舍人，是葛蜊醬。
xià cì xiǎo de měi, zhòng rén dǎ tā niáng.
下次小的每，眾人打他娘。
bo ér tóng dàn ér zuò dào kē zhāng qiān yún yá nèi, dǎ shā tā liǎng gè le yě.
(卜兒同旦兒做倒科)(張千云)衙內，打殺他兩個(gè)了也。
gé biāo yún xiū shuō dǎ sǐ liǎng gè, dǎ sǐ èr shí gè, zhí shèn me?
(葛彪云)休說(shuō)打死兩個(gè)，打死二十個(gè)，值甚么？
dǎ sǐ yě mǎ yǎo mǎ tī mǎ xǐ, nǐ bù jiǎn nà lǐ gào qù, shuō shì gé lí jiàng dǎ sǐ le nǐ yě.
打死也馬咬馬踢馬躧，你不揀那里告去，說(shuō)是葛蜊醬打死了你也。
zá jiā qù lái.
咱家去來(lái)。
tóng zhāng qiān xià bèi lǎo ér shàng, yún lǎo hàn shōu shí le jiā zhōng, fēng suǒ le mén hù, lái dào zhè jiāo yě wài.
(同張千下)(孛老兒上，云)老漢收拾了家中，封鎖了門(mén)戶(hù)，來(lái)到這郊野外。
wù de bú shì wǒ jiā pó pó hé xí fù ér, diē diē, kě shì zěn me lái!
兀的不是我家婆婆和媳婦兒，爹爹，可是怎么來(lái)！
zuò kū kē jiē fāng wáng, shàng wù nà lǎo de, nǐ bù zhī dào, nín zhè niáng ér liǎng gè, shì gé jiān jūn de hái ér zhe nǐ nà dà jiě tì tā bǎ zhǎn, jiào tā sān shēng yì nán ér, wèi tā bù kěn, jiāng tā niáng ér liǎng gè dōu dǎ sǐ le lái.
(做哭科)(街坊亡，上)兀那老的，你不知道，您這娘兒兩個(gè)，是葛監軍的孩兒著(zhù)你那大姐替他把盞，叫他三聲義男兒，為他不肯，將他娘兒兩個(gè)都打死了來(lái)。
bèi lǎo ér yún gē ge, nǐ bù shuō ā, wǒ zěn me zhī dào.
(孛老兒云)哥哥，你不說(shuō)呵，我怎么知道。
tā shì quán háo shì yào zhī jiā de rén, zhè lǐ wú rén jìn de tā.
他是權豪勢要之家的人，這里無(wú)人近的他。
wǒ qiě jiāng tā niáng ér liǎng gè de shī shǒu qiǎn tǔ ér péi mái zhe, wǒ zhí dào jīng shī, yǒu wǒ de hái ér liú yàn fāng jiàn zài yá mén zhōng bàn shì lī.
我且將他娘兒兩個(gè)的尸首淺土兒培埋著(zhù)，我直到京師，有我的孩兒劉彥芳見(jiàn)在衙門(mén)中辦事哩。
wǒ dào de jīng shī, xún jiàn hái ér, hé tā shāng liáng le, qù nà dà dà de yá mén lǐ gào tā qù.
我到的京師，尋見(jiàn)孩兒，和他商量了，去那大大的衙門(mén)里告他去。
pó pó, zé bèi nǐ tòng shā wǒ yě!
婆婆，則被你痛殺我也！
yù shǎng sān chūn jǐng, fān zuò mǎn huái chóu.
欲賞三春景，翻做滿(mǎn)懷愁。
xún wǒ hái ér qù, bì dìng bào yuān chóu.
尋我孩兒去，必定報冤仇。
tóng jiē fāng xià jìng páng yá nèi lǐng zhāng qiān shàng, yún huā huā tài suì wèi dì yī, làng zǐ sàng mén shì wú duì.
(同街坊下)(凈龐衙內領(lǐng)張千上，云)花花太歲為第一，浪子喪門(mén)世無(wú)對。
jiē xià xiǎo mín wén wú pà, shì lì bìng xíng páng yá nèi.
階下小民聞吾怕，勢力并行龐衙內。
xiǎo guān xìng páng míng jī, guān bài yá nèi zhī zhí.
小官姓龐名績(jì)，官拜衙內之職。
wǒ shì nà quán háo shì yào zhī jiā, lěi dài zān yīng zhī zǐ.
我是那權豪勢要之家，累代簪纓之子。
wǒ xián guān xiǎo bù zuò, mǎ shòu bù qí.
我嫌官小不做，馬瘦不騎。
wǒ dǎ sǐ rén yòu bù cháng mìng, rú tóng nà fáng yán shàng jiē yí kuài wǎ xiāng sì.
我打死人又不償命，如同那房檐上揭一塊瓦相似。
wǒ de yuè fù shì gé jiān jūn, jiàn zài xī yán biān zhèn shǒu, xiǎo jiù zǐ shì gé biāo.
我的岳父是葛監軍，見(jiàn)在西延邊鎮守，小舅子是葛彪。
wǒ láng jiù liǎng gè, yǐ zhàng zhe wǒ yuè fù de shì lì, shuí rén gǎn jìn de?
我郎舅兩個(gè)，倚仗著(zhù)我岳父的勢力，誰(shuí)人敢近的？
wǒ xiǎo guān jiàn zài kāi fēng fǔ zhí zhǎng shì wù.
我小官見(jiàn)在開(kāi)封府執掌事務(wù)。
qián rì yǒu wǒ xiǎo jiù zǐ àn àn de jì yī fēng shū lái yǔ wǒ, zhe wǒ chāi kāi kàn, shuí xiǎng ǎn xiǎo jiù zǐ dǎ sǐ liǎng gè rén de mìng, nà kǔ zhǔ yào xíng cí gào zhuàng.
前日有我小舅子暗暗的寄一封書(shū)來(lái)與我，著(zhù)我拆開(kāi)看，誰(shuí)想俺小舅子打死兩個(gè)人的命，那苦主要行詞告狀。
yǒu rén shuō dào, tā shì gé jiān jūn de hái ér, wú rén jìn de tā, zé pà tā lái wǒ zhè kāi fēng fǔ lǐ gào zhuàng lái.
有人說(shuō)道，他是葛監軍的孩兒，無(wú)人近的他，則怕他來(lái)我這開(kāi)封府里告狀來(lái)。
wǒ zì yǒu gè zhǔ yì.
我自有個(gè)主意。
zhāng qiān, nǐ yá mén shǒu kàn zhe, bù wèn dà xiǎo shì wù lái gào, nǐ bú yào lán dāng tā.
張千，你衙門(mén)首看著(zhù)，不問(wèn)大小事務(wù)來(lái)告，你不要攔當他。
zhāng qiān, hē cuān xiāng fàng gào.
張千，喝攛箱放告。
bèi lǎo ér shàng, yún lǎo hàn dào zhè jīng shī, xún zhǎo hái ér liú yàn fāng, yǔ tā shuō zhī ā, nà qí jiān xià zhuàng gào tā, yě wèi shì chí lī, wǒ lái dào zhè yá mén shǒu.
(孛老兒上，云)老漢到這京師，尋找孩兒劉彥芳，與他說(shuō)知呵，那其間下?tīng)罡嫠?，也未是遲哩，我來(lái)到這衙門(mén)首。
zěn shēng de yí ge rén lái, dǎ tīng wǒ hái ér xìn xī, kě shì hǎo yě!
怎生得一個(gè)人來(lái)，打聽(tīng)我孩兒信息，可是好也！
liú yàn fāng shàng, yún rén dào gōng mén bù kě rù, wǒ dào gōng mén hǎo xiū xíng.
(劉彥芳上，云)人道公門(mén)不可入，我道公門(mén)好修行。
ruò jiāng qū zhí wú diān dǎo, jiǎo tà lián huā bù bù shēng.
若將曲直無(wú)顛倒，腳踏蓮花步步生。
xiǎo shēng xìng liú, shuāng míng yàn fāng, běn guàn shì yán ān fǔ rén shì, dí qīn de sì kǒu ér jiā shǔ.
小生姓劉，雙名彥芳，本貫是延安府人氏，嫡親的四口兒家屬。
jiàn jīn yī shuāng fù mǔ, bìng xiǎo shēng de hún jiā, zài yú yán ān fǔ jū zhù.
見(jiàn)今一雙父母，并小生的渾家，在于延安府居住。
xiǎo shēng zài cǐ kāi fēng fǔ, zuò zhe gè bǎ bǐ sī lì, gēn suí zhè páng yá nèi dà rén bàn shì.
小生在此開(kāi)封府，做著(zhù)個(gè)把筆司吏，跟隨這龐衙內大人辦事。
jīn rì xiàng gōng shēng táng, zuò qǐ zǎo yá.
今日相公升堂，坐起早衙。
xiǎo shēng yǒu jǐ zhuāng wén juàn, wèi zēng xiāo jiǎo, qù wǎng dà rén gēn qián qiān yā zǒu yī zāo qù.
小生有幾樁文卷，未曾銷(xiāo)繳，去往大人跟前僉押走一遭去。
kě zǎo lái dào zhè yá mén shǒu yě.
可早來(lái)到這衙門(mén)首也。
zuò jiàn bèi lǎo ér kē, yún wù de bú shì wǒ fù qīn!
(做見(jiàn)孛老兒科，云)兀的不是我父親！
fù qīn, nǐ wéi shèn me lái dào zhè lǐ lái?
父親，你為甚么來(lái)到這里來(lái)？
bèi lǎo ér kū kē, yún hái ér, nǐ bù zhī dào.
(孛老兒哭科，云)孩兒，你不知道。
dāng cháo yī rì, shì qīng míng yī bǎi wǔ, shàng fén shāo zhǐ, nǐ mǔ qīn hé nǐ xí fù ér xiān xíng, wǒ zài jiā zhí liào, fēng suǒ le mén hù.
當朝一日，是清明一百五，上墳燒紙，你母親和你媳婦兒先行，我在家執料，封鎖了門(mén)戶(hù)。
bù xiǎng nǐ mǔ qīn xíng zhì bàn lù, zhuàng jiàn yí gè gé biāo.
不想你母親行至半路，撞見(jiàn)一個(gè)葛彪。
tā tiáo xì nǐ xí fù ér, yīn bù cóng, jiù dǎ sǐ nǐ xí fù ér, mǎ tà shā nǐ mǔ qīn.
他調戲你媳婦兒，因不從，就打死你媳婦兒，馬踏殺你母親。
běn dài nà lǐ gào zhuàng lái, nà lǐ rén shuō, tā shì quán háo shì yào zhī jiā, zhè lǐ yě wú rén jìn de tā, nǐ qù jīng shī dà yá mén lǐ gào tā qù.
本待那里告狀來(lái)，那里人說(shuō)，他是權豪勢要之家，這里也無(wú)人近的他，你去京師大衙門(mén)里告他去。
wǒ yī jìng de xún nǐ lái shāng liáng le ā, qù dà yá mén lǐ gào tā qù lái.
我一徑的尋你來(lái)商量了呵，去大衙門(mén)里告他去來(lái)。
liú yàn fāng zuò kū kē, yún mǔ qīn yě, zé bèi nǐ tòng shā wǒ yě!
(劉彥芳做哭科，云)母親也，則被你痛殺我也！
fù qīn, nǐ dàn fàng xīn.
父親，你但放心。
zhè gè gé biāo, shì gé jiān jūn de hái ér, wǒ rú jīn zài zhè kāi fēng fǔ, gēn zhe zhè páng yá nèi dà rén gēn qián bàn shì lī.
這個(gè)葛彪，是葛監軍的孩兒，我如今在這開(kāi)封府，跟著(zhù)這龐衙內大人跟前辦事哩。
dà rén hǎo shēng kě lián jiàn.
大人好生可憐見(jiàn)。
wǒ jiāng zhè yī zhuāng shì, kǔ kǔ de dà rén gēn qián āi gào, bì rán yǔ wǒ zuò zhǔ.
我將這一樁事，苦苦的大人跟前哀告，必然與我做主。
fù qīn, nǐ zé qù nà lǐ gào qù.
父親，你則去那里告去。
lái dào zhè yá mén shǒu.
來(lái)到這衙門(mén)首。
fù qīn, nǐ qiě zài zhè lǐ, wǒ xiān guò qù dà rén gēn qián gào qù.
父親，你且在這里，我先過(guò)去大人跟前告去。
zuò jiàn yá nèi kē páng yá nèi yún liú yàn fāng, nǐ lái yǒu hé shì gàn?
(做見(jiàn)衙內科)(龐衙內云)劉彥芳，你來(lái)有何事干？
gǎn yǒu rén qī fù nǐ?
敢有人欺負你？
nǐ shuō.
你說(shuō)。
zhè gè xiǎo de, shì wǒ shǒu xià yī ge diǎn lì, dāo bǐ shàng shí fēn tōng xiǎo, tā biàn shì liú yàn fāng.
這個(gè)小的，是我手下一個(gè)典吏，刀筆上十分通曉，他便是劉彥芳。
nǐ yǒu shèn me shì wù lái bǐng?
你有甚么事務(wù)來(lái)稟？
wǒ yǔ nǐ zuò zhǔ.
我與你做主。
liú yàn fāng guì kē páng yá nèi yún hái ér yě, shuí rén gǎn qī fù nǐ?
(劉彥芳跪科)(龐衙內云)孩兒也，誰(shuí)人敢欺負你？
nǐ shì wǒ shǒu xià de gè rén, qī fù nǐ, biàn shì qī fù wǒ yì bān lī.
你是我手下的個(gè)人，欺負你，便是欺負我一般哩。
zhāng qiān, nǐ biàn yǔ wǒ ná qù.
張千，你便與我拿去。
liú yàn fāng guì kē, yún dà rén kě lián jiàn, yǔ nǐ hái ér měi zuò zhǔ zhě.
(劉彥芳跪科，云)大人可憐見(jiàn)，與你孩兒每做主者。
xiǎo shēng yán ān fǔ rén shì, dí qīn de sì kǒu ér jiā shǔ.
小生延安府人氏，嫡親的四口兒家屬。
xiǎo shēng zài yá mén zhōng, gēn suí zhe dà rén bàn shì, jiā zhōng jiàn yǒu yī shuāng fù mǔ, bìng xiǎo shēng de hún jiā, jiàn zài yán ān fǔ jū zhù.
小生在衙門(mén)中，跟隨著(zhù)大人辦事，家中見(jiàn)有一雙父母，并小生的渾家，見(jiàn)在延安府居住。
shí yù qīng míng jié lìng, fù mǔ yǔ xiǎo shēng de hún jiā, tóng shàng fén qù, xíng zhì jiāo wài, zhuàng jiàn yí gè yǐ shì xié quán de gé biāo, mǎ tà sǐ xiǎo shēng de mǔ, yòu dǎ sǐ wǒ de hún jiā.
時(shí)遇清明節令，父母與小生的渾家，同上墳去，行至郊外，撞見(jiàn)一個(gè)倚勢挾權的葛彪，馬踏死小生的母，又打死我的渾家。
hái ér měi dài gào tiān, tiān yòu gāo, dài gào dì, dì yòu hòu.
孩兒每待告天，天又高，待告地，地又厚。
dà rén kě lián jiàn, yǔ hái ér zuò zhǔ zhě.
大人可憐見(jiàn)，與孩兒做主者。
páng yá nèi yún zhè sī kě wú lǐ yě!
(龐衙內云)這廝可無(wú)禮也！
nǐ fàng xīn, wǒ yǔ nǐ zuò zhǔ.
你放心，我與你做主。
bié rén yě jìn bù de tā.
別人也近不的他。
bèi yún zhè zhuāng shì zhèng shì wǒ nà xiǎo jiù zǐ de gòu dàng.
(背云)這樁事正是我那小舅子的勾當。
zé chú shì zhè děng.
則除是這等。
liú yàn fāng, nǐ de shì wǒ tì nǐ zhěng lǐ, wǒ de shì nǐ tì wǒ bàn.
劉彥芳，你的事我替你整理，我的事你替我辦。
nǐ qiě yǔ wǒ zǎn zào wén shū qù.
你且與我攢造文書(shū)去。
liú yàn fāng yún dà rén, bù zhī yǒu duō shǎo wén shū?
(劉彥芳云)大人，不知有多少文書(shū)？
páng yá nèi yún yě wú duō, zé yǒu sān niú chē wén shū.
(龐衙內云)也無(wú)多，則有三牛車(chē)文書(shū)。
liú yàn fāng yún yǔ xiǎo rén jǐ rì jiǎ xiàn?
(劉彥芳云)與小人幾日假限？
páng yá nèi yún yǔ nǐ sān rì jiǎ xiàn, wǒ biàn yào wán.
(龐衙內云)與你三日假限，我便要完。
liú yàn fāng yún yǔ xiǎo shēng duō shǎo diǎn lì zǎn zào?
(劉彥芳云)與小生多少典吏攢造？
páng yá nèi yún nǐ zé dú zì yí gè xiě.
(龐衙內云)你則獨自一個(gè)寫(xiě)。
liú yàn fāng yún dà rén kě lián jiàn, sān niú chē de wén shū, yǔ xiǎo rén sān rì jiǎ xiàn biàn yào wán, biàn yǒu nà qī shǒu bā jiǎo, yě zǎn zào bù lái.
(劉彥芳云)大人可憐見(jiàn)，三牛車(chē)的文書(shū)，與小人三日假限便要完，便有那七手八腳，也攢造不來(lái)。
páng yá nèi yún liú yàn fāng, nǐ mà shuí lī?
(龐衙內云)劉彥芳，你罵誰(shuí)哩？
wǒ xìng chǒng, nǐ shuō dào qī shǒu bā jiǎo, nǐ bǐ bìng wǒ shì páng xiè?
我姓寵，你說(shuō)道七手八腳，你比并我是螃蟹？
zhāng qiān, ná jiā lái shàng le jiā, jiāng zhè sī xià zài sǐ qiú láo lǐ qù.
張千，拿枷來(lái)上了枷，將這廝下在死囚牢里去。
liú yàn fāng yún xiǎo rén shì yuán gào.
(劉彥芳云)小人是原告。
páng yá nèi yún wǒ zé jiā de shì yuán gào, liú yàn fāng yún wù de bù yuān qū shā wǒ yě!
(龐衙內云)我則枷的是原告，(劉彥芳云)兀的不冤屈殺我也！
bèi lǎo ér jiàn liú yàn fāng yún hái ér, nǐ wéi shèn me lái?
(孛老兒見(jiàn)劉彥芳云)孩兒，你為甚么來(lái)？
liú yàn fāng yún fù qīn yě, zhè shì bù zhōng yě.
(劉彥芳云)父親也，這事不中也。
bèi lǎo ér yún hái ér, nǐ zěn me lái?
(孛老兒云)孩兒，你怎么來(lái)？
liú yàn fāng yún nǐ bù zhī dào, tā wéi tóu lǐ tīng de nín hái ér shuō le, biàn yào yǔ wǒ zuò zhǔ.
(劉彥芳云)你不知道，他為頭里聽(tīng)的您孩兒說(shuō)了，便要與我做主。
hòu lái zhe wǒ zǎn qì zhè sān niú chē wén shū, wǒ biàn shuō zhe duō shǎo rén zǎn zào, tā biàn dào zé nǐ dú zì yí gè
后來(lái)著(zhù)我攢迄這三牛車(chē)文書(shū)，我便說(shuō)著(zhù)多少人攢造，他便道則你獨自一個(gè)；
wǒ biàn dào yǔ wǒ jǐ rì jiǎ xiàn, tā biàn dào yǔ nǐ sān rì jiǎ xiàn
我便道與我幾日假限，他便道與你三日假限；
wǒ biàn dào wǒ yǒu qī shǒu bā jiǎo yě xiě bù chū lái.
我便道我有七手八腳也寫(xiě)不出來(lái)。
shì dào wǒ mà tā shì páng xiè, yào jiāng nín hái ér xià zài sǐ qiú láo lǐ qù.
世道我罵他是螃蟹，要將您孩兒下在死囚牢里去。
wǒ qià cái wèn rén lái, tā shì gé biāo de jiě fū.
我恰才問(wèn)人來(lái)，他是葛彪的姐夫。
fù qīn yě, nǐ bù wèn nà lǐ, dà dà de yá mén lǐ gào tā qù.
父親也，你不問(wèn)那里，大大的衙門(mén)里告他去。
fù qīn, nǐ jiù wǒ zhě, tiān nà!
父親，你救我者，天那！
kě zhe shuí rén yǔ wǒ zuò zhǔ yě!
可著(zhù)誰(shuí)人與我做主也！
xià bèi lǎo ér yún tiān nà, shuí xiǎng páng yá nèi shì gé biāo de jiě fū, ǎn zào le guān mén zhuàng yě.
(下)(孛老兒云)天那，誰(shuí)想龐衙內是葛彪的姐夫，俺造了關(guān)門(mén)狀也。
wǒ pó pó hé xí nǚ ér, dōu wú le yě, hái ér yòu xià zài láo zhōng, yào wǒ zhè xìng mìng zuò shèn me?
我婆婆和媳女兒，都無(wú)了也，孩兒又下在牢中，要我這性命做甚么？
bù jiǎn nà lǐ, dà dà de yá mén lǐ gào tā qù.
不揀那里，大大的衙門(mén)里告他去。
hǎo yuān qū yě, zhe shuí rén yǔ wǒ zuò zhǔ yě?
好冤屈也，著(zhù)誰(shuí)人與我做主也？
xià páng yá nèi yún zhāng qiān, jiāng nà sī xià zài láo zhōng qù le yě.
(下)(龐衙內云)張千，將那廝下在牢中去了也。
zǎo shì gào zhe wǒ, gào zhe bié rén, kě zěn le yě?
早是告著(zhù)我，告著(zhù)別人，可怎了也？
yī bì xiě shū, zhe wǒ yuè fù dé zhī.
一壁寫(xiě)書(shū)，著(zhù)我岳父得知。
zhè shì bù zhōng.
這事不中。
dào lái rì wǒ qù xiāng fǔ zhōng, bǐng guò cǐ yī jiàn shì, wǒ màn màn de lüè chī zhè sī.
到來(lái)日我去相府中，稟過(guò)此一件事，我慢慢的掠笞這廝。
zuǒ yòu jiāng mǎ lái, wǒ huí sī zhái zhōng qù yě.
左右將馬來(lái)，我回私宅中去也。
dìng jì qiǎo ān pái, sǐ rén zé qíng mái.
定計巧安排，死人則情埋。
yǒu rén lái chán wǒ, yī dùn dà pǐ chái.
有人來(lái)纏我，一頓大劈柴。
xià yǔ lǎo ér shàng, yún lǎo hàn liú róng zǔ shì yě.
(下)(宇老兒上，云)老漢劉榮祖是也。
tiān nà, shuí xiǎng ǎn jiā zāo zhe zhè chǎng hèng shì.
天那，誰(shuí)想俺家遭著(zhù)這場(chǎng)橫事。
lǎo hàn ruò dà nián jì, kě nà lǐ měi gào qù.
老漢偌大年紀，可那里每告去。
lái dào zhè dà jiē shàng, wǒ hǎo yuān qū yě, zhe shuí rén yǔ wǒ zuò zhǔ zhě?
來(lái)到這大街上，我好冤屈也，著(zhù)誰(shuí)人與我做主者？
zuò kū kē zhèng mò lǐng zhāng qiān shàng, yún xiǎo guān xìng lǐ míng guī, zì jūn yù, běn guàn hé nán fǔ rén shì.
(做哭科)(正末領(lǐng)張千上，云)小官姓李名圭，字均玉，本貫河南府人氏。
yòu nián pō qín yú xué, zì zhōng jiǎ dì yǐ lái, lèi méng qiān yòng, guān bài lián shǐ zhī zhí.
幼年頗勤于學(xué)，自中甲第以來(lái)，累蒙遷用，官拜廉使之職。
jīn fèng shèng rén de mìng, wèi yīn xī yán děng chù, duō yǒu guān zhuó lì bì, mín jiān hǎo shēng yuān wǎng, xià qíng bù néng shàng dá.
今奉圣人的命，為因西延等處，多有官濁吏弊，民間好生冤枉，下情不能上達。
shàng mìng diǎn chà xiǎo guān, sī xíng tǐ chá.
上命點(diǎn)差小官，私行體察。
wǒ rú jīn gēng huàn le yī fú, lǐng zhe zhāng qiān, cháng jiē shì shàng, sī xíng zǒu yī zāo qù.
我如今更換了衣服，領(lǐng)著(zhù)張千，長(cháng)街市上，私行走一遭去。
xiǎng ǎn zhè wèi guān de, dōu zhǐ yào fèng gōng shǒu fǎ yě ā.
想俺這為官的，都只要奉公守法也呵。
chàng xiān lǚ diǎn jiàng chún jiàn rú jīn sì hǎi wú yú, bā fāng lí shù, jiē fēng fù.
(唱)【仙呂】【點(diǎn)絳唇】見(jiàn)如今四海無(wú)虞，八方黎庶，皆豐富。
lè yè ān jū, pǔ tiān xià dū tuō lài zhe dāng jīn fú.
樂(lè )業(yè)安居，普天下都托賴(lài)著(zhù)當今福。
hùn jiāng lóng wèi guān de shí jūn zhī lù, zé yào jìn zhōng shǒu jié shì luán yú, tóu zhì de fēng qī yìn zǐ, shǐ bì qū nú.
【混江龍】為官的食君之祿，則要盡忠守節侍鑾輿，投至的封妻蔭子，使婢驅奴。
ruò gè shì xuě àn yíng chuāng jiāng huáng juǎn dú, zěn néng gōu wū xuē xiàng jiǎn zǐ cháo fú, wǒ zé dài yào shǒu qīng lián bō yí gè wàn gǔ liú míng yù.
若個(gè)是雪案螢窗將黃卷讀，怎能勾烏靴象簡(jiǎn)紫朝服，我則待要守清廉播一個(gè)萬(wàn)古留名譽(yù)。
zán rén yào yī shēng chǎn nìng, wǎng fù le qī chǐ shēn qū.
咱人要一生諂佞，枉負了七尺身軀。
bèi lǎo ér yún yuān qū yě!
(孛老兒云)冤屈也！
kě shuí rén yǔ wǒ zuò zhǔ yě?
可誰(shuí)人與我作主也？
zhèng mò yún yǒu nà děng wéi guān wèi lì de, xiàn hài liáng mín.
(正末云)有那等為官為吏的，陷害良民。
xiǎo guān zhí jū qīng lián, lǐ dāng zhèng zhí chú jiān gé bì yě ā.
小官職居清廉，理當正直除奸革弊也呵。
chàng yóu hú lú zé wèi nà lì bì guān zhuó mín shòu kǔ, chà xiǎo guān qīn tǐ fú.
(唱)【油葫蘆】則為那吏弊官濁民受苦，差小官親體伏。
yǒu děng quán háo shì yào hěn wú tú.
有-等權豪勢要狠無(wú)徒。
tā zé dài yào yǐ qiáng líng ruò hú wéi zuò, quán bù pà yī zhāo rén yuàn tiān gōng nù.
他則待要倚強凌弱胡為做，全不怕一朝人怨天公怒。
ruò yǒu nà xián yuān de lái gào sù, xiǎo guān kě yě wú miàn mù.
若有那銜冤的來(lái)告訴，小官可也無(wú)面目。
shī xíng nà tú liú chī zhàng wǒ kě biàn yī zhe tiáo lǜ, bù nèn de hé yǐ dé mín fú.
施行那徒流笞杖我可便依著(zhù)條律，不恁的何以得民服。
tiān xià lè fāng xìn dào bǐng zhèng gōng zhí shì dà zhàng fū.
【天下樂(lè )】方信道秉正公直是大丈夫。
wǒ kě biàn yóu yě bō yù, zì yìng fù.
我可便猶也波豫，自應付。
wǒ zé dài chì xīn bào guó jiāng shè jì fú, wǒ zé dài yào jiāng liáng shàn jǔ, wǒ zé dài bǎ jiān è chú, wǒ yī xīn ér gǎn yǔ mín zuò zhǔ.
我則待赤心報國將社稷扶，我則待要將良善舉，我則待把奸惡除，我一心兒敢與民做主。
bèi lǎo ér yún tiān nà!
(孛老兒云)天那！
shuí rén yǔ wǒ zuò zhǔ?
誰(shuí)人與我做主？
wǒ xún yí gè sǐ bà!
我尋一個(gè)死罷！
zhèng mò yún wù nà lǐ yī cù rén nào, wǒ shì kàn zhě.
(正末云)兀那里一簇人鬧，我試看者。
yí gè lǎo rén jiā, nǐ zhè bān xín sǐ mì huó de, yǒu shèn me yuān qū de shì, nǐ hé wǒ shuō zhě.
一個(gè)老人家，你這般尋死覓活的，有甚么冤屈的事，你和我說(shuō)者。
bèi lǎo ér yún nǐ zhè sī, shì nà lǐ lái de zhuāng jiā hòu shēng?
(孛老兒云)你這廝，是那里來(lái)的莊家后生？
wù de bù qū shā wǒ yě.
兀的不屈殺我也。
nǐ nà nǐ nà shuì liáng sī juàn qù, nǐ guǎn wǒ zěn de yě?
你納你那稅糧絲絹去，你管我怎的也？
zhèng mò yún nǐ yǒu shèn me yuān wǎng de shì?
(正末云)你有甚么冤枉的事？
nǐ yǔ wǒ shuō zhě.
你與我說(shuō)者。
bèi lǎo ér yún wǒ biàn hé nǐ shuō, nǐ yě guǎn bù de.
(孛老兒云)我便和你說(shuō)，你也管不的。
zhèng mò yún wǒ suī shì guǎn bù de nǐ, wǒ shì cāi zhě.
(正末云)我雖是管不的你，我試猜者。
chàng jì shēng cǎo mò bú shì dǎ guān sī rén lián lěi?
(唱)【寄生草】莫不是打官司人連累？
mò bú shì gào tián zhái zhēng dì tǔ?
莫不是告田宅爭地土？
mò bú shì zhēng chà dòu ōu rén qī fù?
莫不是爭差斗毆人欺負？
zé guǎn lǐ chuí xiōng diē jiǎo hěn yōu lǜ, zé jiàn tā xín sǐ mì huó yīn hé gù?
則管里捶胸跌腳狠憂(yōu)慮，則見(jiàn)他尋死覓活因何故？
bèi lǎo ér zuò qiǎng bái zhèng mò kē, yún bù gàn nǐ shì, nǐ xiū guǎn wǒ.
(孛老兒做搶白正末科，云)不干你事，你休管我。
zhèng wèi chàng āi, nǐ gè wú yùn zhì de guāng zǐ tè cūn shā, dǎ shèn me gè míng bái yuān wǎng zán xíng sù.
(正未唱)哎，你個(gè)無(wú)運智的光子忒村沙，打甚么個(gè)明白冤枉咱行訴。
bèi lǎo ér yún yuān qū yě.
(孛老兒云)冤屈也。
zhèng mò chàng liù yāo xù tā bú zhù gāo shēng jiào, zé jiàn tā yǎng miàn kū, tā lián shēng ér duǎn tàn cháng xū.
(正末唱)【六幺序】他不住高聲叫，則見(jiàn)他仰面哭，他連聲兒短嘆長(cháng)吁。
zhè lǎo zi yǒu shèn yuān qū, dà jiào gāo hū, tā pū sù sù lèi diǎn rú zhū.
這老子有甚冤屈，大叫高呼，他撲簌簌淚點(diǎn)如珠。
bèi lǎo ér zuò mà zhèng mò kē, yún bù xiǎo shì de jīng lǘ qín shòu chù shēng, guǎn nǐ de gòu dàng qù, wù le nǐ nà shuì liáng, nǐ guǎn wǒ zuò shèn me?
(孛老兒做罵正末科，云)不曉事的精驢禽獸畜生，管你的勾當去，誤了你納稅糧，你管我做甚么？
tiān nà, qū shā wǒ yě?
天那，屈殺我也？
zhèng mò chàng tā zhǐ bí āo mà dào yǒu sān shí jù, mà de wǒ xiū dā dā dào tuì shēn qū.
(正末唱)他指鼻凹罵到有三十句，罵的我羞答答倒褪身軀。
zuò jiào kē!
(做叫科！
yún zhāng qiān, chàng nǐ qiǎo shēng ér yǐn dào wú rén chù, wǒ kě biàn tái le lì zi, tuō le yī fú.
云)張千，(唱)你悄聲兒引到無(wú)人處，我可便抬了笠子，脫了衣服。
zuò tuō yī fu kē bèi lǎo ér yún yé ye wǒ sǐ yě, lǎo hàn bù rèn de.
(做脫衣服科)(孛老兒云)爺爺我死也，老漢不認的。
dà rén kě lián jiàn.
大人可憐見(jiàn)。
zhèng mò chàng wǒ jiàn tā huāng sǒng, chóu chú, zuǒ yòu zhī wú.
(正末唱)我見(jiàn)他慌悚，躊躇，左右支吾。
jǐn màn xiāng zhú.
緊慢相逐。
guì zài jiē qú, āi gào bīn fú.
跪在街衢，哀告賓伏。
zé jiàn tā yī lái yī wǎng jiāng zán lái biàn dāng zhù, zuò lěng xiào kē, yún nǐ qià cái bù dào lái.
則見(jiàn)他一來(lái)一往將咱來(lái)便當住，(做冷笑科，云)你恰才不道來(lái)。
chàng wù le wǒ nà shuì qù.
(唱)誤了我納稅去。
yún wù nà lǎo zi, nǐ shuō nǐ nà cí yīn.
(云)兀那老子，你說(shuō)你那詞因。
bèi lǎo ér yún lǎo hàn bù rèn de, dà rén kě lián jiàn.
(孛老兒云)老漢不認的，大人可憐見(jiàn)。
lǎo hàn shì zhè yán ān fǔ rén shì, xìng liú, shuāng míng róng zǔ, dí qīn de sì kǒu ér jiā shǔ.
老漢是這延安府人氏，姓劉，雙名榮祖，嫡親的四口兒家屬。
dāng cháo yī rì, qīng míng jié lìng, yīn shàng fén lái dào huāng jiāo yě dì, zhuàng jiàn yí gè yǐ shì xié quán de guān rén, huàn zuò gé biāo, tā zǒu mǎ xǐ sǐ wǒ de pó pó, yòu dǎ sǐ le wǒ de xí fù ér.
當朝一日，清明節令，因上墳來(lái)到荒郊野地，撞見(jiàn)一個(gè)倚勢挾權的官人，喚做葛彪，他走馬躧死我的婆婆，又打死了我的媳婦兒。
lǎo hàn lái dào jīng shī gào tā, yǒu páng yá nèi dǎo bǎ wǒ de hái ér liú yàn fāng xià zài láo lǐ le.
老漢來(lái)到京師告他，有龐衙內倒把我的孩兒劉彥芳下在牢里了。
jīn rì dé jiàn dà rén, biàn shì bá yún jiàn rì, hūn jìng chóng mó.
今日得見(jiàn)大人，便似拔云見(jiàn)日，昏鏡重磨。
róu ruǎn mò guò xī jiàn shuǐ, bù píng dì shàng yě gāo shēng.
柔軟莫過(guò)溪澗水，不平地上也高聲。
huái chuāi wàn gǔ xuān yuán jìng, zhào chá xián yuān fù qū rén.
懷揣萬(wàn)古軒轅鏡，照察銜冤負屈人。
zhèng mò yún zhè sī hǎo wú lǐ yě ā!
(正末云)這廝好無(wú)禮也呵！
chàng zhè sī měi è dǎng xiōng tú.
(唱)這廝每惡黨兇徒。
bài huài fēng sú, jiāng hǎo rén jiā wù zǐ duó zhū.
敗壞風(fēng)俗，將好人家惡紫奪朱。
tā nà yé bù liáng ér yòu bá hù, zé xiàng nà xiǎo mín xíng xié xì ná cū.
他那爺不良兒又跋扈，則向那小民行挾細拿粗。
wǒ fàng dí tóu wěi de hé tā zuò, qǐ bù wén rén xīn shì tiě, guān fǎ zé lú.
我放敵頭委的和他做，豈不聞人心似鐵，官法則爐。
bèi lǎo ér yún dà rén kě lián jiàn, yǔ ǎn zhè bǎi xìng měi zuò zhǔ zhě.
(孛老兒云)大人可憐見(jiàn)，與俺這百姓每做主者。
zhèng mò yún wù nà lǎo zi, wǒ shì àn chá sī lián shǐ.
(正末云)兀那老子，我是按察司廉使。
nà gé biāo shì quán háo shì yào de rén, bié chù yě jìn bù de tā, nǐ gēn wǒ chéng xiàng fǔ lǐ gào qù lái.
那葛彪是權豪勢要的人，別處也近不的他，你跟我丞相府里告去來(lái)。
bèi lǎo ér yún dà rén kě lián jiàn, yǔ lǎo hàn zuò zhǔ zhě.
(孛老兒云)大人可憐見(jiàn)，與老漢做主者。
zhèng mò yún nǐ fàng xīn yě.
(正末云)你放心也。
chàng wěi shēng bù suǒ nǐ tòng háo táo, zhǔn bèi zhe shēn yuān qù, zé chú shì zǎi xiàng fǔ yǔ nǐ gè pín mín zuò zhǔ.
(唱)【尾聲】不索你痛嚎咷，準備著(zhù)伸冤去，則除是宰相府與你個(gè)貧民做主。
nǐ nà rén mìng guān sī shì bù xū, biàn chāi rén tí qǔ wú tú.
你那人命官司事不虛，便差人提取無(wú)徒。
wǒ ruò shì zé le zhāo zhuàng, gǎn zhe tā mù xià shēn cú, wǒ jiào tā fù fǎ yún yáng shàng mù lǘ.
我若是責了招狀，敢著(zhù)他目下身殂，我教他赴法云陽(yáng)上木驢。
bèi lǎo ér yún dà rén shuō de huà yǒu zhǔn me?
(孛老兒云)大人說(shuō)的話(huà)有準么？
zhèng mò chàng nǐ xiū cāi zuò miù yǔ, wǒ gǎn hé tā shí zuò, yún xiǎo guān jì wèi lián shǐ, qǐ bì quán háo, zé shì yǔ mín chú hài yě.
(正末唱)你休猜做謬語(yǔ)，我敢和他實(shí)做，(云)小官既為廉使，豈避權豪，則是與民除害也。
chàng jiāng wǒ zhè zhèng zhí de míng xìng bō huáng dōu.
(唱)將我這正直的名姓播皇都。
tóng bèi lǎo ér xià dì èr zhé fàn zhòng yān lǐng zhāng qiān shàng, yún bó lǎn qún shū guàn jiǔ jīng, fèng huáng chí shàng gǎn zhēng róng.
(同孛老兒下)第二折(范仲淹領(lǐng)張千上，云)博覽群書(shū)貫九經(jīng)，鳳凰池上敢崢嶸。
diàn qián céng xiàn shēng píng cè, dú zhàn áo tóu dì yī míng.
殿前曾獻升平策，獨占鰲頭第一名。
xiǎo guān xìng fàn míng zhòng yān, zì xī wén.
小官姓范名仲淹，字希文。
shēng ér hán mén, zhǎng jū bái wū, céng yú sēng shè jiǎng shū, shòu qīng pín kǔ jìn xué yè, yī jǔ jìn shì jí dì, chú hàn lín mì shū jiào shòu.
生而寒門(mén)，長(cháng)居白屋，曾于僧舍講書(shū)，受清貧苦進(jìn)學(xué)業(yè)，一舉進(jìn)士及第，除翰林秘書(shū)教授。
yīn mǔ sāng qù guān, fù qǐ zhī hòu, qiān lì bù yuán wài láng, quán zhī kāi fēng fǔ shì.
因母喪去官，復起之后，遷吏部員外郎，權知開(kāi)封府事。
xiǎo guān qīng cái hǎo shì, yǎng qí sì fāng yóu shì.
小官輕財好士，養其四方游士。
zhì yì tián qiān mǔ yú wú zhōng, shū yuǎn zōng zú, jiē yǒu shàn gěi.
治義田千畝于吳中，疏遠宗族，皆有贍給。
měi lín zhèng shì, jué duàn bù zhì, míng qí chù dǒu.
每臨政事，決斷不滯，明其黜陡。
rú yǒu bān bù jiān sī, bù cái guān lì, yī bǐ gōu xiāo, yǒng bù xù yòng.
如有班部監司，不才官吏，一筆勾消，永不敘用。
shèng rén zhī xiǎo guān fǎng chá jīng shěn, jǔ jiàn wú chà.
圣人知小官訪(fǎng)察精審，舉薦無(wú)差。
guān bài tiān zhāng gé dài zhì zhī zhí.
官拜天章閣待制之職。
jīn yǒu yán ān fǔ děng chù guān lì kù nüè, wǎng qū liáng mín.
今有延安府等處官吏酷虐，枉屈良民。
fèng shèng rén de mìng, chà jiān chá lián shǐ lǐ guī, chí yì wèi xún àn jué yù.
奉圣人的命，差監察廉使李圭，馳驛為巡按決獄。
cǐ rén lián jié qīng gàn, zé jīn rì biàn zhe lǐ guī, zhí zhì yán ān fǔ děng chù, qīng lǐ wén juàn, zǒu yī zāo qù.
此人廉潔清干，則今日便著(zhù)李圭，直至延安府等處，清理文卷，走一遭去。
zé wèi tā zhì jié jiān gāng shǒu sì fāng, lián néng gōng zhèng zuò xián liáng.
則為他志節堅剛守四方，廉能公正作賢良。
làn guān wū lì chú mín hài, jué duàn fēn míng xiàn biǎo zhāng, xià jīng lì lǐng zhāng qiān shàng, yún bó lǎn shī shū lì yè chéng, míng biāo jīn bǎng shòu huáng ēn.
濫官污吏除民害，決斷分明獻表章，(下)(經(jīng)歷領(lǐng)張千上，云)博覽詩(shī)書(shū)立業(yè)成，名標金榜受皇恩。
wèi guān zhèng zhí yú jiā guó, yǒng bǎo huáng tú xiǎng tài píng.
為官正直于家國，永?；蕡D享太平。
xiǎo guān nǎi fǔ jīng lì shì yě, yòu xí rú yè, yí kàn shī shū, suī rán wèi dào sān gōng wèi, yě shì huáng jiā zhōng xiào chén.
小官乃府經(jīng)歷是也，幼習儒業(yè)，頤看詩(shī)書(shū)，雖然未到三公位，也是皇家忠孝臣。
xiǎo guān zài cǐ xiāng fǔ, wèi qí shǒu lǐng, fǔ yá zǎi xiàng, měi cháo chà wěi, qǐ gǎn chā cuò bàn háo fēn.
小官在此相府，為其首領(lǐng)，府衙宰相，每朝差委，豈敢差錯半毫分。
dāng jīn shèng zhǔ, huáng ēn kuān hòu, yǔ lù zēng jiā, wèi yīn bā fǔ zǎi xiàng, bàn shì xīn qín, cì yù jiǔ bǎi píng, tāng yáng shí zhǐ, kào láo bā fǔ zǎi xiàng, qiǎn xiǎo guān ān pái yán yàn.
當今圣主，皇恩寬厚，雨露增加，為因八府宰相，辦事辛勤，賜御酒百瓶，湯羊十只，犒勞八府宰相，遣小官安排筵宴。
zhāng qiān, yǔ wǒ huàn gè chú zǐ lái, dǎ liào zhàng.
張千，與我喚個(gè)廚子來(lái)，打料帳。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhè lǐ yǒu gè chú zǐ, zuì gān jìng líng lì.
這里有個(gè)廚子，最干凈伶俐。
wǒ shì jiào tā zhě.
我試叫他者。
zuò jiào kē, yún chú zǐ zài jiā me?
(做叫科，云)廚子在家么？
jìng chú zǐ shàng, yún wǒ zuò chú zǐ shí shì biāo, piān néng zhēng zuò kuài pēng páo.
(凈廚子上，云)我做廚子實(shí)是標，偏能蒸作快烹炰。
zhū bān pǐn wù quán bù ài, zhī zài rén jiā tōu hú jiāo.
諸般品物全不愛(ài)，只在人家偷胡椒。
zì jiā chú zǐ de biàn shì.
自家廚子的便是。
nà gè jiào wǒ lī, wǒ qù kàn zhě.
那個(gè)叫我哩，我去看者。
zuò chū mén kē, yún ā gē huàn wǒ zuò shèn me?
(做出門(mén)科，云)阿哥喚我做甚么？
zhāng qiān yún jīng lì dà rén huàn nǐ zuò xiē ér shēng huó lī.
(張千云)經(jīng)歷大人喚你做些兒生活哩。
chú zǐ yún xiǎo rén biàn qù.
(廚子云)小人便去。
kě zǎo lái dào yá mén shǒu yě.
可早來(lái)到衙門(mén)首也。
zhāng qiān yún nǐ zé zài zhè lǐ, wǒ bào fù qù.
(張千云)你則在這里，我報復去。
jiàn kē yún xiàng gōng, chú zǐ lái le yě.
(見(jiàn)科云)相公，廚子來(lái)了也。
jīng lì yún zhe tā guò lái.
(經(jīng)歷云)著(zhù)他過(guò)來(lái)。
zhāng qiān yún chú zǐ, zhe nǐ guò qù.
(張千云)廚子，著(zhù)你過(guò)去。
chú zǐ zuò jiàn kē, yún xiàng gōng, huàn xiǎo rén yǒu shèn me shēng huó zuò?
(廚子做見(jiàn)科，云)相公，喚小人有甚么生活做？
jīng lì yún wù nà chú zǐ, jīn yǒu bā fǔ zǎi xiàng, zài shěng táng yán yàn, huàn nǐ lái dǎ gè liào zhàng.
(經(jīng)歷云)兀那廚子，今有八府宰相，在省堂筵宴，喚你來(lái)打個(gè)料帳。
bā fǔ dà rén de fēn fàn shāo gē tāng pǐn tiān huàn bù xǔ shǎo le.
八府大人的分飯燒割湯品添?yè)Q不許少了。
nǐ zěn shēng bǎi bù, nǐ shuō, wǒ shì tīng.
你怎生擺布，你說(shuō)，我試聽(tīng)。
xiān mǎi yì zhī hǎo yáng zhě.
先買(mǎi)一只好羊者。
chú zǐ yún xiàng gōng, rú jīn hǎo féi yáng dé mǎi.
(廚子云)相公，如今好肥羊得買(mǎi)。
zhāng qiān yún zěn shēng de mǎi?
(張千云)怎生得買(mǎi)？
chú zǐ yún qī ge shā bǎn qián mǎi yì zhī.
(廚子云)七個(gè)沙板錢(qián)買(mǎi)一只。
zhòng yī bǎi èr shí jīn, dà wěi zǐ mián yáng zhì jiàn.
重一百二十斤，大尾子綿羊至賤。
jīng lì yún zhāng qiān, jiù yǔ tā qī wén qián, zé wèn tā yào yī bǎi èr shí jīn de dà wěi zǐ mián yáng.
(經(jīng)歷云)張千，就與他七文錢(qián)，則問(wèn)他要一百二十斤的大尾子綿羊。
chú zǐ yún xiàng gōng, zhè liǎng rì yáng guì le.
(廚子云)相公，這兩日羊貴了。
zhāng qiān chéng dá kē, yún de yě me!
(張千呈答科，云)得也么！
chú zǐ yún yī yīng tāng shuǐ, dōu shì wǒ guǎn.
(廚子云)一應湯水，都是我管。
gè yào gǔ guài, shuǎng kǒu zuān sāi.
各要古怪，爽口鉆腮。
jīng lì yún ān pái le yán xí yě.
(經(jīng)歷云)安排了筵席也。
zhāng qiān mén shǒu qù zhě, dà rén měi xià mǎ shí, bào fù wǒ zhī dào.
張千門(mén)首覷者，大人每下馬時(shí)，報復我知道。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
lǚ yí jiǎn jìng huí huí guān rén hàn ér guān rén nǚ zhí guān rén dá dá guān rén, zhòng guān tóng shàng lǚ yí jiǎn yún yòu xí shī shū dào yè lóng, wú jiā sān bèi zhèng rú fēng.
(呂夷簡(jiǎn)、凈回回官人、漢兒官人、女直官人、達達官人，眾官同上)(呂夷簡(jiǎn)云)幼習詩(shī)書(shū)道業(yè)隆，吾家三輩正儒風(fēng)。
tiáo hé dǐng nài míng chén zǐ, lěi dài guān jū bā fǔ zhōng.
調和鼎鼐名臣子，累代官居八府中。
xiǎo guān xìng lǚ, míng yí jiǎn, zì tǎn fū, zǔ nǎi guī xiáng, fù nǎi méng hēng, shū nǎi méng zhèng.
小官姓呂，名夷簡(jiǎn)，字坦夫，祖乃龜祥，父乃蒙亨，叔乃蒙正。
xiǎo guān yòu chéng fù zǔ qiǎn xùn, pō xí jīng diǎn, cháo tíng rèn yòng xián liáng, guān bài zhōng shū píng zhāng lǐng shěng zhī zhí.
小官幼承父祖遣訓，頗習經(jīng)典，朝廷任用賢良，官拜中書(shū)平章領(lǐng)省之職。
xiǎo guān lǚ jìn xián cái, rèn yòng zhě nǎi fàn zhòng yān wén yàn bó céng gōng liàng sī mǎ guāng fù bì chén yáo zuǒ děng, jiē xiǎo guān suǒ jiàn yě.
小官屢進(jìn)賢才，任用者乃范仲淹、文彥博、曾公亮、司馬光、富弼、陳堯佐等，皆小官所薦也。
jīn méng shèng rén kě lián, jiàn xiǎo guān zhuó yòng liáng cái, quán héng rén wù, bāo biǎn bì dāng, jī zhuó yáng qīng, yù shū quot
今蒙圣人可憐，見(jiàn)小官擢用良才，銓衡人物，褒貶必當，激濁揚清，御書(shū)"
fāng zhèng zhōng liáng quot
方正忠良"
sì zì, chì cì quot
四字，敕賜"
huái zhōng quot
懷忠"
zhī bēi.
之碑。
fāng jīn lǐ yuè xīng xíng, sù jìng hǎi nèi.
方今禮樂(lè )興行，肅靖海內。
tuō lài shèng rén hóng fú, xiǎo guān děng zǎo cháo jǐ tuì, cì yù jiǔ shí píng, jiù yú xiāng fǔ, huì zhòng guān yuán yǐn yàn.
托賴(lài)圣人洪福，小官等早朝己退，賜御酒十瓶，就于相府，會(huì )眾官員飲宴。
kě zǎo lái dào yě.
可早來(lái)到也。
jīng lì ān zài?
經(jīng)歷安在？
jīng lì jiàn kē, yún dà rén, xiǎo guān jiǔ hóu duō shí yě.
(經(jīng)歷見(jiàn)科，云)大人，小官久侯多時(shí)也。
lǚ yí jiǎn yún zhǔn bèi de yán huì rú hé?
(呂夷簡(jiǎn)云)準備的筵會(huì )如何？
jīng lì yún dà rén, yán yàn dū ān pái wán bèi le yě.
(經(jīng)歷云)大人，筵宴都安排完備了也。
lìng rén tái shàng guǒ zhuō lái zhě.
令人抬上果桌來(lái)者。
zhāng qiān yún lǐ huì de, lǚ yí jiǎn yún zhòng guān rén měi gǎn dài lái yě.
(張千云)理會(huì )的，(呂夷簡(jiǎn)云)眾官人每敢待來(lái)也。
jìng páng yá nèi shàng, yún xiǎo guān yá nèi páng jī shì yě.
(凈龐衙內上，云)小官衙內龐績(jì)是也。
jīn yǒu liú yàn fāng de zhè yī zhuāng shì wèi wán, wǒ zhèng yào bǐng zhī dà rén qù, shuō zài chéng xiàng fǔ lǐ yǐn jiǔ, bù miǎn de zǒu yī zāo qù.
今有劉彥芳的這一樁事未完，我正要稟知大人去，說(shuō)在丞相府里飲酒，不免的走一遭去。
shuō huà zhōng jiān, kě zǎo lái dào mén shǒu yě.
說(shuō)話(huà)中間，可早來(lái)到門(mén)首也。
zhāng qiān bào fù qù, dào yǒu páng yá nèi zài yú mén shǒu.
張千報復去，道有龐衙內在于門(mén)首。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zuò bào kē, yún bào de dà rén dé zhī, yǒu páng yá nèi zài yú mén shǒu.
(做報科，云)報的大人得知，有龐衙內在于門(mén)首。
lǚ yí jiǎn yún zhe tā guò lái.
(呂夷簡(jiǎn)云)著(zhù)他過(guò)來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhe guò qù.
著(zhù)過(guò)去。
páng yá nèi zuò jiàn kē, yún dà rén, páng jī yǒu bǐng fù de shì.
(龐衙內做見(jiàn)科，云)大人，龐績(jì)有稟復的事。
lǚ yí jiǎn yún yá nèi yǒu shèn me bǐng fù de shì?
(呂夷簡(jiǎn)云)衙內有甚么稟復的事？
páng yá nèi yún dà rén, xiǎo guān wú shì, kě yě bù lái.
(龐衙內云)大人，小官無(wú)事，可也不來(lái)。
wǒ shǒu xià yǒu yí gè diǎn lì liú yàn fāng, wǒ wèi gōng shì, jiào tā zǎn zào wén shū, tā huǐ mà wǒ.
我手下有一個(gè)典吏劉彥芳，我為公事，教他攢造文書(shū)，他毀罵我。
tā shuō qī shǒu bā jiǎo, wǒ yě xiě bù de.
他說(shuō)七手八腳，我也寫(xiě)不的。
tā míng zhī wǒ xìng páng, shì páng yá nèi, tā bǎ wǒ bǐ bìng zuò páng xiè, dàng zuò pǐn shí zhī lèi, bǎ wǒ zhǔ zài guō lǐ tòng hóng le, huò shì jiàng pēng, huò shì zuò zhǎ, wǒ bù hài téng?
他明知我姓龐，是龐衙內，他把我比并做螃蟹，當做品食之類(lèi)，把我煮在鍋里通紅了，或是醬烹，或是做鲊，我不害疼？
tā huǐ mà dà guān, xiǎo guān tè lái bǐng zhī.
他毀罵大官，小官特來(lái)稟知。
lǚ yí jiǎn yún páng jī, zhè gè shì nǐ yá mén lǐ xiǎo de měi, dǎ shèn me bù jǐn, nǐ nà lǐ zì fā luò qù bà.
(呂夷簡(jiǎn)云)龐績(jì)，這個(gè)是你衙門(mén)里小的每，打甚么不緊，你那里自發(fā)落去罷。
páng yá nèi yún xiè le dà rén, xiǎo guān huí qù yě.
(龐衙內云)謝了大人，小官回去也。
lǚ yí jiǎn yún páng jī, ǎn bā fǔ zǎi xiàng, jīn rì cì yàn, nǐ jiù zài cǐ yǐn jǐ bēi jiǔ huí qù.
(呂夷簡(jiǎn)云)龐績(jì)，俺八府宰相，今日次宴，你就在此飲幾杯酒回去。
páng yá nèi yún xiǎo guān zhī dào.
(龐衙內云)小官知道。
huí huí guān rén yún ān pái jiǔ lái, zhòng zǎi xiàng yǐn jǐ bēi zhě.
(回回官人云)安排酒來(lái)，眾宰相飲幾杯者。
zhòng zuò yǐn jiǔ kē páng yá nèi shī lǐ kē, yún dà rén shù zuì.
(眾做飲酒科)(龐衙內施禮科，云)大人恕罪。
huí huí guān rén yún yǔ tā jiǔ chī zhě.
(回回官人云)與他酒吃者。
páng yá nèi zuò yǐn jiǔ kē huí huí guān rén yún jīng lì.
(龐衙內做飲酒科)(回回官人云)經(jīng)歷。
ná nà tǔ mù bā lái.
拿那土木八來(lái)。
jīng lì yún yǒu.
(經(jīng)歷云)有。
lìng rén ná guò nà chú zǐ lái.
令人拿過(guò)那廚子來(lái)。
chú zǐ guì kē huí huí guān rén yún wù nà chú zǐ, shèng rén yán yǔ, zhe ǎn zhè, bā fǔ zǎi xiàng zài cǐ yǐn jiǔ, nǐ ān pái de chá fàn dōu bù hǎo chī.
(廚子跪科)(回回官人云)兀那廚子，圣人言語(yǔ)，著(zhù)俺這，八府宰相在此飲酒，你安排的茶飯都不好吃。
huò shí mǎi zài bì yá, yǒu shèn me hǎo chī de?
霍食買(mǎi)在必牙，有甚么好吃的？
guō shí mù ér hā xì jī, guō shí ā sī hā xì mǎ, guō sū pán hé sī hā xì yáng, guō shí yáng hā xì niú, guō shí hé sī hā xì é, hā lī āo tián shí xià, dōu shì sān pú sà.
郭食木兒哈呬雞，郭食呵廝哈呬馬，郭蘇盤(pán)曷廝哈呬羊，郭食羊哈呬牛，郭食曷廝哈呬鵝，哈哩凹甜食下，都是三菩薩。
jì lī bì yá, tǔ tǔ má shí, ruò ān zhuō shí suǒ ér bā, huò shí mǎi zài bì yá.
濟哩必牙，吐吐麻食，偌安桌食所兒叭，霍食買(mǎi)在必牙。
shāo yáng lǐ wú lǔ zhī, ruǎn yáng lǐ shǎo xìng ní, yuán mǐ fàn bù zhōng chī, ān pái de chá fàn wú zī wèi.
燒羊里無(wú)鹵汁，軟羊里少杏泥，圓米飯不中吃，安排的茶飯無(wú)滋味。
jīng lì, yǔ wǒ ná chū qù de dǎ sì shí zhě.
經(jīng)歷，與我拿出去的打四十者。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zuò dǎ chú zǐ kē, yún yī shí èr shí sān shí sì shí, chū qù.
(做打廚子科，云)一十、二十、三十、四十，出去。
chú?
(廚?
yòu chèn luò pā pí?
幼齔雒趴?，?
xīn kǔ le yī rì, dào dǎ le wǒ yī dùn, zhè kǔ gào sù shuí de shì?
辛苦了一日，倒打了我一頓，這苦告訴誰(shuí)的是？
zhèng mò lǐng bèi lǎo ér shàng zhèng mò yún xiǎo guān lǐ lián shǐ, lǐng zhe liú róng zǔ, zǎi xiàng fǔ lǐ tóu wén qù lái.
(正末領(lǐng)孛老兒上)(正末云)小官李廉使，領(lǐng)著(zhù)劉榮祖，宰相府里投文去來(lái)。
wù nà lǎo de, nǐ gēn zhe wǒ qù zǎi xiàng fǔ lǐ gào zhuàng qù, wǒ yǔ nǐ shēn sù qíng yóu, dà rén měi hǎo dǎi yǔ nǐ zuò zhǔ yě.
兀那老的，你跟著(zhù)我去宰相府里告狀去，我與你申訴情由，大人每好歹與你做主也。
wǒ ruò bù lǐng nǐ qù, zhe shuí rén lǐng nǐ qù yě ā?
我若不領(lǐng)你去，著(zhù)誰(shuí)人領(lǐng)你去也呵？
chàng zhèng gōng duān zhèng hǎo wǒ ruò shì shùn rén xīn, biàn shì wǒ kuī tiān lǐ, shì zhè děng xián yuān fù qū shéi zhī?
(唱)【正宮】【端正好】我若是順人心，便是我虧天理，似這等銜冤負屈誰(shuí)知？
yǒu zhè děng xiōng tú è dǎng kě biàn píng quán shì, tā kě biàn wǎng wǎng de bǎ liáng mín lèi.
有這等兇徒惡黨可便憑權勢，他可便往往的把良民累。
yún wù nà lǎo de.
(云)兀那老的。
chàng gǔn xiù qiú dào guān zhōng tā gòng nǐ, bié biàn gè shì yǔ fēi, qǐ bù wén rén xìng mìng guān tiān guān dì, kān hèn nà gè gōng píng jiān nìng de páng jī.
(唱)【滾繡球】到官中他共你，別辯個(gè)是與非，豈不聞人性命關(guān)天關(guān)地，堪恨那個(gè)公平奸佞的龐績(jì)。
jiāng tā gè xí fù ér yī mìng kuī, mǎ tà fān tā nián lǎo de qī, yòu jiāng tā gè yuán gào rén qīn ér jiā qǐ, hǎo jiāng nà shā rén zéi liù wèn sān tuī.
將他個(gè)媳婦兒一命虧，馬踏翻他年老的妻，又將他個(gè)原告人親兒枷起，好將那殺人賊六問(wèn)三推。
kě bù dào míng míng de wáng fǎ kě biàn xiū qīng fàn, gèng hé nà zhàn zhàn qīng tiān bù kě qī, mò de dān chí.
可不道明明的王法可便休輕犯，更和那湛湛青天不可欺，莫得耽遲。
yún lái dào zhè xiāng fǔ mén shǒu yě.
(云)來(lái)到這相府門(mén)首也。
zuò jiàn chú zǐ kē, yún wù nà sī.
(做見(jiàn)廚子科，云)兀那廝。
nǐ wéi shèn me shì, zhè děng fán nǎo?
你為甚么事，這等煩惱？
chú zǐ guì kē, yún dà rén kě lián jiàn, xiǎo rén shì gè chú zǐ, zuó rì xiāng fǔ lǐ jīng lì zài dà rén.
(廚子跪科，云)大人可憐見(jiàn)，小人是個(gè)廚子，昨日相府里經(jīng)歷在大人。
huàn xiǎo rén zuò le yī rì yī yè, yǎn yě bù céng hé, jīn rì dào shuō xiǎo rén shāo yáng lǐ wú lǔ fǎ, ruǎn yáng lǐ wú xìng ní, yuán mǐ fàn bù zhōng chī, shāo é shāo jī shuō bù féi, lín le jiāng wǒ dǎ le sì shí.
喚小人做了一日一夜，眼也不曾合，今日倒說(shuō)小人燒羊里無(wú)鹵法，軟羊里無(wú)杏泥，圓米飯不中吃，燒鵝燒雞說(shuō)不肥，臨了將我打了四十。
shì zhè děng kǔ, nà lǐ gào qù?
似這等苦，那里告去？
zuò kū kē zhèng mò yún zhè de dǎ shèn me bù jǐn.
(做哭科)(正末云)這的打甚么不緊。
chàng dāi gū duǒ zé wèi tā zhì zào de tāng shuǐ wú zī wèi, nǐ kě shén tiáo gēng chù xiè lǐ yán méi.
(唱)【呆骨朵】則為他制造的湯水無(wú)滋味，你可甚調羹處燮理鹽梅。
zěn néng gòu zuò chá fàn wǔ wèi jù quán, zé nín nà hé dǐng nài sì shí jiē shī.
怎能夠做茶飯五味俱全，則您那和鼎鼐四時(shí)皆失。
nín zhì mín wú jué duàn, tā kě yě zěn jiàn zhè páo guān zuì!
您治民無(wú)決斷，他可也怎見(jiàn)這庖官罪！
huí huí guān rén yún ǎn jǐ céng chī yī kǒu jiā wèi tāng.
(回回官人云)俺幾曾吃一口加味湯。
zhèng mò chàng tā dào shì tā jǐ céng chī yī kǒu jiā wèi tāng, wǒ dào lái nín, kě biàn dōu bú shì zǎi xiàng zhí.
(正末唱)他道是他幾曾吃一口加味湯，我道來(lái)您，可便都不是宰相職。
yún wù nà chú zǐ, yī bì yǒu zhě, wǒ tì nǐ dà rén gēn qián shuō qù.
(云)兀那廚子，一壁有者，我替你大人跟前說(shuō)去。
chú zǐ yún lǐ huì de.
(廚子云)理會(huì )的。
zhèng mò yún wù nà lǎo de, nǐ zé zài zhè lǐ yǒu zhě, wǒ guò qù jiàn dà rén qù.
(正末云)兀那老的，你則在這里有者，我過(guò)去見(jiàn)大人去。
lìng rén bào fù qù, dào yǒu lián shǐ lǐ guī zài yú mén shǒu.
令人報復去，道有廉使李圭在于門(mén)首。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zuò bào kē, yún bào de dà rén dé zhī, yǒu lǐ lián shǐ zài yú mén shǒu.
(做報科，云)報的大人得知，有李廉使在于門(mén)首。
lǚ yí jiǎn yún zhe tā guò lái.
(呂夷簡(jiǎn)云)著(zhù)他過(guò)來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhe guò qù.
著(zhù)過(guò)去。
zhèng mò zuò jiàn kē lǚ yí jiǎn yún lǐ guī, nǐ nà lǐ lái?
(正末做見(jiàn)科)(呂夷簡(jiǎn)云)李圭，你那里來(lái)？
zhèng mò yún dà rén, xiǎo guān yǒu bǐng fù de shì.
(正末云)大人，小官有稟復的事。
páng yá nèi bèi yún zhè zhuāng shì bù zhī tā zhī yě bù zhī?
(龐衙內背云)這樁事不知他知也不知？
zhèng mò yún kě zěn shēng yǒu páng yá nèi zài cǐ?
(正末云)可怎生有龐衙內在此？
páng yá nèi yún lián shǐ shù zuì yě.
(龐衙內云)廉使恕罪也。
zhèng mò chàng tǎng xiù cái nǐ jiàn le zhè lǐ lián shǐ dōu méi nán miàn běi, duō guǎn shì nà xiàng gōng měi jī chēn de zhè bǎo xǐ, zé wèi wǒ wú guò fàn nán tóu zǎi xiàng jī.
(正末唱)【倘秀才】你見(jiàn)了這李廉使都眉南面北，多管是那相公每饑嗔的這飽喜，則為我無(wú)過(guò)犯難投宰相機。
nín fèi fù, wǒ xū zhī, dōu zé wèi yǐn shí.
您肺腹，我須知，都則為飲食。
páng yá nèi yún dà rén, páng jī zhè yī huì ér shēn shàng bù hǎo.
(龐衙內云)大人，龐績(jì)這一會(huì )兒身上不好。
dù lǐ téng.
肚里疼。
lǚ yí jiǎn yún lǐ guī, nǐ yǒu shèn shì?
(呂夷簡(jiǎn)云)李圭，你有甚事？
zhèng wèi yún xiǎo guān zhèng lái yá mén zhōng, jiàn yí gè lǎo de shēng yuān jiào qū, xiǎo guān jiù lǐng tā lái jiàn dà rén lái.
(正未云)小官正來(lái)衙門(mén)中，見(jiàn)一個(gè)老的聲冤叫屈，小官就領(lǐng)他來(lái)見(jiàn)大人來(lái)。
lǚ yí jiǎn yún zài nà li?
(呂夷簡(jiǎn)云)在那里？
zhèng mò yún jiàn zài yá mén shǒu.
(正末云)見(jiàn)在衙門(mén)首。
lǚ yí jiǎn yún ná guò lái.
(呂夷簡(jiǎn)云)拿過(guò)來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
ná bèi lǎo ér jiàn kē lǚ yí jiǎn yún, wù nà lǎo de, nǐ nà lǐ rén shì?
(拿孛老兒見(jiàn)科)(呂夷簡(jiǎn)云，兀那老的，你那里人氏？
xìng shèn míng shuí?
姓甚名誰(shuí)？
yǒu shèn me xián yuān fù qū de shì?
有甚么銜冤負屈的事？
nǐ shuō, wǒ yǔ nǐ zuò zhǔ.
你說(shuō)，我與你做主。
bèi lǎo ér yún gào dà rén tíng chēn xī nù, lǎo hàn xì shuō yuán gù.
(孛老兒云)告大人停嗔息怒，老漢細說(shuō)緣故。
xī yán biān shì wǒ zǔ jiā, yán ān fǔ shì wǒ zhù chù.
西延邊是我祖家，延安府是我住處。
shí yù zhe qīng míng jié lìng, jiā jiā qù shàng fén jì zǔ.
時(shí)遇著(zhù)清明節令，家家去上墳祭祖。
lái dào nà huāng jiāo yě dì, zhuàng jiàn yí gè yǐ shì de guān rén, shuō gé biāo biàn shì tā míng mù.
來(lái)到那荒郊野地，撞見(jiàn)一個(gè)倚勢的官人，說(shuō)葛彪便是他名目。
mǎ xǐ sǐ lǎo hàn de pó pó, yòu dǎ shā ǎn yí gè nián jì xiǎo de xí fù.
馬躧死老漢的婆婆，又打殺俺一個(gè)年紀小的媳婦。
dài gào lái wú chǔ gào, dài fēn sù nà lǐ fēn sù?
待告來(lái)無(wú)處告，待分訴那里分訴？
wǒ yī jìng de lái dào jīng shī, qù nà dà yá mén lǐ shēng yuān fù qū.
我一徑的來(lái)到京師，去那大衙門(mén)里聲冤負屈。
wǒ xiàng nà chǒng yá nèi gēn qián gào tā, hǎo yě luō, shuí xiǎng tā shì gé biāo de jiě fū.
我向那寵衙內跟前告他，好也啰，誰(shuí)想他是葛彪的姐夫。
biàn zhe ǎn hái ér zǎn zào wén shū, sān niú chē zài de wú shù.
便著(zhù)俺孩兒攢造文書(shū)，三牛車(chē)載的無(wú)數。
tā dào yǔ nǐ sān rì jiǎ xiàn, dì sì rì biàn yào wán bèi.
他道與你三日假限，第四日便要完備。
ǎn hái ér dào, zé wǒ dú zì yī rén, biàn shì nà qī shǒu bā jiǎo, zhěng zhì bù chū.
俺孩兒道，則我獨自一人，便是那七手八腳，整治不出。
tā dào wǒ zuò páng xiè, bù yóu fēn shuō, jiāng hái ér xià zài láo yù.
他道我做螃蟹，不由分說(shuō)，將孩兒下在牢獄。
yǎn qián miàn fàng zhe gè guān guǎ gū dú, sòng de wǒ yī jiā ér miè mén jué hù.
眼前面放著(zhù)個(gè)鰥寡孤獨，送的我一家兒滅門(mén)絕戶(hù)。
páng yá nèi gé yá nèi yǐ shì xié quán, páng yá nèi gé yá nèi qiáng yào rén jiā bǎo bèi zhēn zhū, páng yá nèi gé yá nèi qiáng duó rén jiā míng rén shū huà, páng yá nèi gé yá nèi qiáng duó rén jiā fù nǚ, páng yá nèi gé yá nèi yǒu shī rén lún lǐ shù, páng yá nèi gé yá nèi bài huài fēng sú.
龐衙內葛衙內倚勢挾權，龐衙內葛衙內強要人家寶貝珍珠，龐衙內葛衙內強奪人家名人書(shū)畫(huà)，龐衙內葛衙內強奪人家婦女，龐衙內葛衙內有失人倫禮數，龐衙內葛衙內敗壞風(fēng)俗。
jīn rì lǎo hàn jiàn nǐ gè qīng gěng gěng tè zhèng zhí wú sī qū zǎi xiàng guān rén, yǔ ǎn zhè lí zhe xiāng bēi zhe jǐng rěn zhe hán shòu zhe lěng kǔ yān yān qióng dī dī wú āi yǐ de bǎi xìng zuò zhǔ.
今日老漢見(jiàn)你個(gè)清耿耿忒正直無(wú)私曲宰相官人，與俺這離著(zhù)鄉、背著(zhù)井、忍著(zhù)寒、受著(zhù)冷、苦懨懨、窮滴滴、無(wú)挨倚的百姓做主。
páng yá nèi yún lián shǐ, shèng rén de mìng, jiào zhòng wèi dà rén zài cǐ yǐn jiǔ, nǐ lǐng jiāng rén lái gào zhuàng, nǐ hǎo duō lǎn shì yě.
(龐衙內云)廉使，圣人的命，教眾位大人在此飲酒，你領(lǐng)將人來(lái)告狀，你好多攬事也。
zhèng mò chàng gǔn xiù qiú fēi gàn zán lǎn shì fēi, tīng xiǎo guān shuō jiù lǐ, qǐ zhī dào nǐ yǐ quán háo shā rén de xiáng xì, nǐ yě suǒ wèn yuán gào rén àn yàn xū shí, nǐ bù jiāng wáng fǎ yī, píng jiāng bǎi xìng qī, zǎo nán dào cùn xīn bù mèi, páng yá nèi yún lǐ lián shǐ, nǐ wú gè miàn pí, hǎo dǎi yě kàn ǎn yī diàn zhī chén.
(正末唱)【滾繡球】非干咱攬是非，聽(tīng)小官說(shuō)就里，豈知道你倚權豪殺人的詳細，你也索問(wèn)原告人案驗虛實(shí)，你不將王法依，平將百姓欺，早難道寸心不昧，(龐衙內云)李廉使，你無(wú)個(gè)面皮，好歹也看俺一殿之臣。
nǐ yě tè duō lǎn shì.
你也忒多攬事。
zhèng mò chàng āi, nǐ gè páng yá nèi kě shì nà bǐng zhèng zhōng zhí!
(正末唱)哎，你個(gè)龐衙內可是那秉正忠直！
páng yá nèi yún tóu dào wǒ lái, dà rén měi dōu zhī dào le yě.
(龐衙內云)投到我來(lái)，大人每都知道了也。
zhèng mò chàng zé nǐ nà yá mén guān jié kě biàn líng rú guà, qǐ bù wèn lù shàng xíng rén kǒu shèng bēi, tiān wǎng huī huī.
(正末唱)則你那衙門(mén)關(guān)節可便靈如卦，豈不問(wèn)路上行人口勝碑，天網(wǎng)恢恢。
lǚ yí jiǎn yún zhè zhuāng shì dōu shì páng jī de gòu dàng, nǐ dào zài zhè xiāng fǔ zhōng qiǎo yán lìng sè shuō guò, mán guò zhè guān fǔ, nǐ shì hé dào lǐ yě?
(呂夷簡(jiǎn)云)這樁事都是龐績(jì)的勾當，你倒在這相府中巧言令色說(shuō)過(guò)，瞞過(guò)這官府，你是何道理也？
páng yá nèi yún lǐ lián shǐ, wǒ hé nǐ wǎng rì wú yuān.
(龐衙內云)李廉使，我和你往日無(wú)冤。
jìn rì wú chóu, nǐ zěn shēng lǐng jiāng rén lái gào zhuàng, nǐ dà gǔ lái shì bēi lěi luǎn jiàn zhōng chén gǒu xī yě?
近日無(wú)仇，你怎生領(lǐng)將人來(lái)告狀，你大古來(lái)是卑壘卵諫忠臣茍息也？
zhèng mò chàng tǎng xiù cái wǒ suī gè shì lěi luǎn jiàn zhōng chén xún xī, nǐ jiào zěn me wèn niú chuǎn ài mín de bǐng jí?
(正末唱)【倘秀才】我雖個(gè)是壘卵諫忠臣荀息，你叫怎么問(wèn)牛喘愛(ài)民的丙吉？
shǎo zuì bō liú wén jìng wèi xián chén xú shì jī.
少罪波劉文靜、魏賢臣、徐世績(jì)。
ǎn xū shì wǒ, jiàn guān lǐ, wǒ hé nǐ zòu zhī.
俺須是我，見(jiàn)官里，我和你奏知。
lǚ yí jiǎn yún zhè zhuāng shì dōu shì páng jī, gù lìng qī jiù dǎ sǐ píng rén, xiàng qīn zú fǎn jiā yuán gào.
(呂夷簡(jiǎn)云)這樁事都是龐績(jì)，故令妻舅打死平人，向親族返枷原告。
nǐ de zuì fēi qīng, běn dài ná xià nǐ lái, bù céng dé dà rén de yán yǔ, nǐ qiě yī bì yǒu zhě.
你的罪非輕，本待拿下你來(lái)，不曾得大人的言語(yǔ)，你且一壁有者。
lǐ guī, nǐ lǐng jiāng zhè lǎo zi qù, nǐ jiù wèn zhè zhuāng shì.
李圭，你領(lǐng)將這老子去，你就問(wèn)這樁事。
wǒ zòu zhī shèng rén, zì yǒu gè zhǔ yì yě.
我奏知圣人，自有個(gè)主意也。
zhèng mò yún xiè le dà rén.
(正末云)謝了大人。
chàng yī shā nǐ shì gè mèi xuè xīn qī liáng shàn tú róng guì, qǐ bù wén yīn fā chí yáng xiǎn jí, zuò shì qī gōng táo bù lí?
(唱)【一煞】你是個(gè)昧血心欺良善圖榮貴，豈不聞陰發(fā)遲陽(yáng)顯疾，作事欺公逃不離？
xiàn hài le tā rén, qiáng jiān mín jiāo fù, hú tuī dǎ shōu jiān, zhàng yuè fù mén méi.
陷害了他人，強奸民嬌婦，胡推打收監，仗岳父門(mén)楣。
fàn bù dào qiān léi, shòu qī wǎn xíng xiōng chī lù, gèng wú nà wèi guó yú jiā, yǐ quán héng yuè lǐ xùn sī.
犯不道愆縲，受戚畹行兇吃祿，更無(wú)那為國于家，倚權衡越理徇私。
zhūn yī piàn jiān xióng qiǎo zhì, yī fǎ lǜ jǐn líng chí!
衠一片奸雄巧智，依法律盡凌遲！
wěi shēng wǒ biàn sǐ ā, zuò yí gè jiān gāng jié cāo zhōng zhí guǐ, bù shì nà huài fǎ qī gōng chǎn nìng zéi, shī le rén lún, chà le dào lǐ.
【尾聲】我便死呵，做一個(gè)堅剛節操忠直鬼，不似那壞法欺公諂佞賊，失了人倫，差了道理。
yǐ zhàng zhe wèi guān gèng yǒu quán shì, cháng bǎ liáng mín yòu qù qī, mǎ tà sǐ tā qīn niáng qiáng yào tā qī, dǎo bǎ píng rén xià zài láo nèi.
倚仗著(zhù)為官更有權勢，常把良民又去欺，馬踏死他親娘強要他妻，倒把平人下在牢內。
ruò dào cháo zhōng shuō jiù lǐ, nà qí jiān fù fǎ zāo xíng dài yuàn shuí?
若到朝中說(shuō)就里，那其間赴法遭刑待怨誰(shuí)？
cháng rén mìng de guān sī, xū yào nǐ dāng zuì.
償人命的官司，須要你當罪。
yún biàn hǎo dào shā rén de cháng mìng.
(云)便好道殺人的償命。
chàng nǐ kàn wǒ nà xià tou pí qù lái, wǒ hé nà sī zuò dào dǐ.
(唱)你看我納下頭皮去來(lái)，我和那廝做到底。
xià lǚ yí jiǎn yún lǐ guī qù le yě.
(下)(呂夷簡(jiǎn)云)李圭去了也。
cǐ rén yǒu rú cǐ lián néng gōng zhèng, bù bì quán háo, rú cǐ bèi rén xiān yǐ.
此人有如此廉能公正，不避權豪，如此輩人鮮矣。
páng jī, nǐ zhī zuì me?
龐績(jì)，你知罪么？
nǐ qī dì dǎ sǐ píng rén, nǐ yòu jiāng yuán gào xià zài láo zhōng, gǎn bù zhōng me!
你妻弟打死平人，你又將原告下在牢中，敢不中么！
cháng yán dào: huà dì wéi láo, shì bù kě rù.
常言道：畫(huà)地為牢，誓不可入。
yù zhōng kǔ chǔ, yǔ sǐ wèi lín.
獄中苦楚，與死為鄰。
nǐ xū shì zhǎng xíng fǎ de rén, qǐ bù zhī dào duàn yù bù gōng, tīng sòng bù shěn, yān jìn qiú xì, cǎn kù yòng xíng, cǐ zhě nǎi guó zhī diǎn xiàn, bù huò yǐ ér yòng zhī!
你須是掌刑法的人，豈不知道斷獄不公，聽(tīng)訟不審，淹禁囚系，慘酷用刑，此者乃國之典憲，不獲已而用之！
ěr děng yǐ qiáng líng ruò, bèi gōng xiàng sī, nǐ kě shén yǐ lǐ yì ér jiào qīn, zé mín bù yuàn yǐ!
爾等倚強凌弱，背公向私，你可甚以禮義而教親，則民不怨矣！
kǒng zǐ yuē: quot
孔子曰："
jǔ zhí cuò zhū wǎng, zé mín fú
舉直錯諸枉，則民服；
jǔ wǎng cuò zhū zhí, zé mín bù fú.
舉枉錯諸直，則民不服。
quot
"
shū yuē: quot
《書(shū)》曰："
qīn zāi, wéi xíng zhī xù zāi.
欽哉，惟刑之恤哉。
quot
"
shèng rén yǐ rén zhèng kuān xù wèi běn, kě bù tǐ hū!
圣人以仁政寬恤為本，可不體乎！
páng jī nǐ tīng zhě: bù yǐ wáng tiáo lǐ shù mín, píng jiāng rén mìng shùn sī qíng?
龐績(jì)你聽(tīng)者：不以王條理庶民，平將人命順私情？
qī gōng huài fǎ jiān huá lì, zěn zuò cháo zhōng shè jì chén?
欺公壞法奸猾吏，怎做朝中社稷臣？
xià hàn ér guān rén yún pēi!
(下)(漢兒官人云)呸！
páng jī, nǐ qī jiù dǎ sǐ píng rén, nǐ yòu fǎn qiú le tā yuán gào, zhè gè shì nǐ zuò de gòu dàng, shì hé lǐ yě?
龐績(jì)，你妻舅打死平人，你又反囚了他原告，這個(gè)是你做的勾當，是何理也？
shèng rén shuō: quot
圣人說(shuō)："
jǔ zhí cuò zhū wǎng, zé mín fú
舉直錯諸枉，則民服；
jǔ wǎng cuò zhū zhí, zé mín bù fú, quot
舉枉錯諸直，則民不服，"
quot
"
sān rén xíng bì yǒu wǒ shī yān, zé qí shàn zhě ér cóng zhī, qí bù shàn zhě ér gǎi zhī.
三人行必有我師焉，擇其善者而從之，其不善者而改之。
quot
"
shèng rén yún: quot
圣人云："
jūn zǐ xíng dé yǐ quán qí míng.
君子行德以全其名。
quot
"
nǐ zhè děng xiǎo rén, xíng tān yǐ wàng qí shēn.
你這等小人，行貪以忘其身。
cháng yán dào: yíng yú lì zhě duō huàn, qīng yú nuò zhě guǎ xìn.
常言道：營(yíng)于利者多患，輕于諾者寡信。
mào mù fēng cǎo, yǒu shí ér luò, wù yǒu shèng shuāi, ān yí zì ruò?
茂木豐草，有時(shí)而落，物有盛衰，安宜自若？
páng jī, nǐ suǒ wéi fēi lǐ, suǒ xíng bù gōng.
龐績(jì)，你所為非理，所行不公。
nǐ zhè děng rén, hé nǐ shuō chū shèn me lái?
你這等人，和你說(shuō)出甚么來(lái)？
zé dào ǎn gōng rén bù zhī dào, nǐ tīng zhě: páng yá nèi zuò shì tè dǎi, qī mán ǎn bā fǔ chén zǎi.
則道俺宮人不知道，你聽(tīng)者：龐衙內做事忒歹，欺瞞俺八府臣宰。
gōng tīng shàng zé nǐ héng xíng, jiào rén jiāng nǐ zěn shēng zhē gài.
公廳上則你橫行，教人將你怎生遮蓋。
xià nǚ zhí guān rén yún páng jī, nǐ zhī zuì me?
(下)(女直官人云)龐績(jì)，你知罪么？
nǐ qī jiù dǎ sǐ píng rén, yòu fǎn qiú tā yuán gào, gǎn bù kě me!
你妻舅打死平人，又反囚他原告，敢不可么！
nǐ xū shì zhǎng fǎ de rén yě, wèi chén zhě yào lián néng gōng gàn, jié lì jìn zhōng, yú mín yǒu yì, yú guó yǒu gōng.
你須是掌法的人也，為臣者要廉能功干，竭力盡忠，于民有益，于國有功。
yī wú xié pì zhī xīn, cháng cún wén xíng zhōng xìn.
一無(wú)邪僻之心，常存文行忠信。
nǐ quán bù kěn bǐng zhèng zhí jiān xīn bào guó, zhuān zé dài yǐ quán háo zhàng shì qī rén.
你全不肯秉正直堅心報國，專(zhuān)則待倚權豪仗勢欺人。
zhè děng rén wǒ hé nǐ shuō chū shèn me lái?
這等人我和你說(shuō)出甚么來(lái)？
páng jī jiān jiǎo mèi shén zhī, suǒ shì mán rén fèn wài wèi.
龐績(jì)奸狡昧神祗，所事瞞人分外為。
qī jiù yǐ shì shāng rén mìng, dào jiāng yuán gào xià fēng léi.
妻舅倚勢傷人命，倒將原告下風(fēng)雷。
piān xīn biàn yào píng rén sǐ, zhàn zhàn qīng tiān bù kě qī.
偏心便要平人死，湛湛青天不可欺。
liáng mín xiàn hài zāo qiú kùn, huài fǎ qī gōng lòu miàn zéi.
良民陷害遭囚困，壞法欺公陋面賊。
quán wú bào guó zhōng jūn yì, bù bǎ wáng tiáo bǐng zhèng zhí.
全無(wú)報國忠君意，不把王條秉正直。
kū fù qǐ zhī jīng shǐ yì, yú rén yǐ zhàng shì jiā wēi.
枯腹豈知經(jīng)史意，愚人倚仗勢家威。
liǎng yǎn wàng qián tān lì lù, yī xīn zé dài chī táng shí.
兩眼望錢(qián)貪利賂，一心則待吃堂食。
niǔ qū zuò zhí hú nòng shì, liàn jiǔ mí huā qiáo suǒ wéi.
扭曲做直胡弄事，戀酒迷花喬所為。
fǎn qiú yuán gào fēi qí zuì, qū kān píng rén fǎ dù wéi.
反囚原告非其罪，屈勘平人法度違。
nì tiān xíng shì de wú tú zi, zěn yǔ huáng jiā zuò zhù shí.
逆天行事的無(wú)徒子，怎與皇家作柱石。
xià dá dá guān rén yún páng yá nèi yě, jié sī tuó luó kūn, nǐ qià zǒu jiāng lái, bǎ ǎn yán xí dōu jiǎo le.
(下)(達達官人云)龐衙內也，結斯陀羅昆，你恰走將來(lái)，把俺筵席都攪了。
nǐ de qī jiù mǎ tà sǐ píng rén, yòu dǎ shā tā xí fù ér, nǐ yòu lái zhè lǐ gào tā, nǐ hǎo shēng wú lǐ.
你的妻舅馬踏死平人，又打殺他媳婦兒，你又來(lái)這里告他，你好生無(wú)禮。
wǒ shì gè dá dá rén, bù xǐng de nǐ zhè zhōng yuán de gòu dàng.
我是個(gè)達達人，不省的你這中原的勾當。
wǒ suī shì gè dá dá rén, luò zài zhōng yuán dì miàn, wǒ zuò zhe guó jiā qín táng, qǐng zhe fèng lù, yī yīng de wén àn, wǒ gǎn chà le xiē ér me?
我雖是個(gè)達達人，落在中原地面，我坐著(zhù)國家琴堂，請著(zhù)俸祿，一應的文案，我敢差了些兒么？
nǐ xiū shuō wǒ shì gè dá dá rén, wǒ yě céng dú hàn ér wén shū, nǐ kě shén xiáng míng lì lǐ, kě xǔ cóng zhèng?
你休說(shuō)我是個(gè)達達人，我也曾讀漢兒文書(shū)，你可甚詳明吏理，可許從政？
nǐ qī dì xíng xiōng, shùn sī qīn fǎn qiú yuán gào, zhàng shì yòng xíng.
你妻弟行兇，順私親反囚原告，仗勢用刑。
qǐ bù wén líng yǔ zhī kǔ, dù rì rú suì?
豈不聞囹圄之苦，度日如歲？
wú zuì zhī rén, sǐ yú fēi mìng, jiù jiāng shuí guī?
無(wú)罪之人，死于非命，咎將誰(shuí)歸？
bù sī xíng zhě guó jiā zhī diǎn, suǒ yǐ dài tiān jiū zuì, qǐ wèi guān lì chěng fèn xíng sī zhě hū?
不思刑者國家之典，所以代天糾罪，豈為官吏逞忿行私者乎？
páng jī, nǐ tīng zhě: shǒu zhí jū guān mín fù mǔ, xùn sī yòng fǎ huài wáng tiáo.
龐績(jì)，你聽(tīng)者：守職居官民父母，徇私用法壞王條。
wú zhī huá lì shāng rén mìng, nǐ zuì fàn mí tiān bù kě ráo.
無(wú)知猾吏傷人命，你罪犯彌天不可饒。
xià huí huí guān rén yún pēi!
(下)(回回官人云)呸！
wù nà páng jī, nǐ qià cái shuō dào tā mà nǐ, kě yuán lái nǐ jiù zǐ mǎ tà shā tā pó pó ér, duó le tā xí fù ér, yòu jiāng tā hái ér xià zài láo lǐ.
兀那龐績(jì)，你恰才說(shuō)道他罵你，可原來(lái)你舅子馬踏殺他婆婆兒，奪了他媳婦兒，又將他孩兒下在牢里。
zhè de shì nǐ de shì tā de shì?
這的是你的是他的是？
nǐ xiū shuō wǒ shì gè huí huí rén, bù xiǎo de zhè hàn ér de dào lǐ.
你休說(shuō)我是個(gè)回回人，不曉的這漢兒的道理。
ǎn wèi guān de, zé yào tiáo hé dǐng nài, xiè lǐ yīn yáng.
俺為官的，則要調和鼎鼐，燮理陰陽(yáng)。
wǒ hé nǐ shuō shèn me lái?
我和你說(shuō)甚么來(lái)？
tóu zhì ǎn dé zuò dōu táng, jiē yīn shì kǔ jìn gān lái.
投至俺得坐都堂，皆因是苦盡甘來(lái)。
ǎn wèi guān de, zé yào bào guó ān mín, shuí jiào nǐ hài bǎi xìng kǔ yào qián cái?
俺為官的，則要報國安民，誰(shuí)教你害百姓苦要錢(qián)財？
nǐ jiào tā zǎn zào sān niú chē de wén shū, tā shuō dào qī shǒu bā jiǎo xiě bù chū lái, nǐ xìng páng běn shì páng jī, nǐ dào tā mà nǐ.
你教他攢造三牛車(chē)的文書(shū)，他說(shuō)道七手八腳寫(xiě)不出來(lái)，你姓龐本是龐績(jì)，你道他罵你。
nǐ tīng zhě: páng jī zuò shì tè dǎi, qī mán ǎn bā fǔ chén zǎi.
你聽(tīng)者：龐績(jì)做事忒歹，欺瞞俺八府臣宰。
nà de shì nǐ xiè lǐ yīn yáng, shèn de shì tiáo hé dǐng nài?
那的是你燮理陰陽(yáng)，甚的是調和鼎鼐？
tā zé dào le qī shǒu bā jiǎo, nǐ shuō tā mà nǐ zuò páng xiè.
他則道了七手八腳，你說(shuō)他罵你做螃蟹。
shì yǒu nà páng xiè me?
是有那螃蟹么？
nǐ jiàn rén jiā hǎo wán ā biàn yào hú qián, tā ruò bù yǔ nǐ ā, nǐ kě zhe nǐ nà zhī cóng rén tuán qí jiāng shàng lái.
你見(jiàn)人家好玩呵便要胡鉗，他若不與你呵，你可著(zhù)你那祗從人團臍將上來(lái)。
nǐ jiàn rén jiā hǎo fù rén, biàn tǔ xián tù mò, hèn bù de zhēng zhuó yǎn shǒu jiǎo máng tái.
你見(jiàn)人家好婦人，便吐涎吐沫，恨不的睜著(zhù)眼手腳忙抬。
sòng tīng shàng zé nǐ héng xíng, fàn xià lái zěn shēng zhē gài?
訟廳上則你橫行，犯下來(lái)怎生遮蓋？
wǒ hái yǒu jǐ jù ér bǐ bìng, shuō yǔ nǐ jì zài xīn huái: wǒ qià cái dài yào zhǔ zhe nǐ lái, nǐ yòu yìng tóu yìng nǎo.
我還有幾句兒比并，說(shuō)與你記在心懷：我恰才待要煮著(zhù)你來(lái)，你又硬頭硬腦。
ǎn bā fǔ zǎi xiàng zhèng yǐn jiǔ lī, bù zhī nǐ cóng nà lǐ bā chā jiāng lái.
俺八府宰相正飲酒哩，不知你從那里扒扠將來(lái)。
wǒ rú jīn jiù ná nǐ qù zhe jiǔ qiāng zhe, zhòng dà rén zhàn jiāng cù chī yī dùn pīn hǎi.
我如今就拿你去著(zhù)酒戧著(zhù)，眾大人蘸姜醋吃一頓拼醢。
nǐ míng bái fàn liǎo shì, zhe rén bǎ nǐ qián zhù, zhí děng de qù le tóu, bō le tuǐ, jiū le qí, jiē le gài, cái xiǎn chū nǐ nà huáng lái.
你明白犯了事，著(zhù)人把你鉗住，直等的去了頭，剝了腿，揪了臍，揭了蓋，才顯出你那黃來(lái)。
nǐ zhè páng jī zuò shì mó hu, duàn shì quán bù rú dù fǔ.
你這龐績(jì)做事模糊，斷事全不如杜甫。
shuō yán yǔ bì diū pū dá, pēi!
說(shuō)言語(yǔ)必丟仆答，呸！
nǐ nà kǒu qià sì wǒ de pì gǔ.
你那口恰似我的屁股。
xià jīng lì yún pēi!
(下)(經(jīng)歷云)呸！
páng yá nèi, nǐ xiū me?
龐衙內，你羞么？
nǐ qī jiù dǎ sǐ píng rén, nǐ dǎo fǎn qiú le tā de yuán gào.
你妻舅打死平人，你倒反囚了他的原告。
nǐ tīng zhě: ǎn dàn fán wèi guān zhě, qǐng huáng jiā fèng lù, zuò guó jiā qín táng, yǔ mín xuě yuān biàn wǎng, xíng zhèng cóng gōng, líng yǔ wú jiǔ xì zhī qiú, lí shù yǒu gē yáo zhī sòng.
你聽(tīng)者：俺但凡為官者，請皇家俸祿，坐國家琴堂，與民雪冤辯枉，行政從公，囹圄無(wú)久系之囚，黎庶有歌謠之誦。
nǐ quán wú nà xuán líng rú huì zhī zhōng xīn, fù huái zhe lín fǔ jùn chén zhī jiān nìng.
你全無(wú)那玄齡、如晦之忠心，腹懷著(zhù)林甫、俊臣之奸佞。
nǐ qù jūn mín rú cǎo jiè, shì bǎi xìng rú péng hāo.
你覷軍民如草芥，視百姓如蓬蒿。
nǐ zhè děng rén, nǎi mù hóu yī guàn zhī bèi, mǎ niú jīn jū zhī cái.
你這等人，乃沐猴衣冠之輩，馬牛襟裾之材。
nǐ tīng zhě: bù jiāng rén zhèng huà jū mín, yǐ qiáng líng ruò hài píng rén.
你聽(tīng)者：不將仁政化居民，倚強凌弱害平人。
fǎn qiú yuán gào jū léi xiè, quán háo shì yào shùn sī qíng.
反囚原告居縲紲，權豪勢要順私情。
wèi guān de cháng sī zhì guó píng tiān xià, měi huái zhōng xiào bào cháo tíng.
為官的常思治國平天下，每懷忠孝報朝廷。
jiān tān jiǎo xìng páng yá nèi, pēi, wàn dài liú chuán zuò mà míng.
奸貪狡幸龐衙內，呸，萬(wàn)代流傳做罵名。
xià páng yá nèi yún pēi!
(下)(龐衙內云)呸！
chī le zhè chǎng méi zī wèi.
吃了這場(chǎng)沒(méi)滋味。
zuǒ yòu jiāng mǎ lái, wǒ qù jiǔ pù lǐ, hē jǐ ōu liáng jiǔ qù lái.
左右將馬來(lái)，我去酒鋪里，喝幾甌涼酒去來(lái)。
běn shì yī yá nèi, zhǐ yào bǎ rén mèi.
本是一衙內，只要把人昧。
rén mìng bù wéi qīng, qiě qù chī yī zuì.
人命不為輕，且去吃一醉。
xià zhòng zuò dǎ pēi kē chú zǐ yún jīn zhāo zào huà dī, sì shí dǎ le pí.
(下)(眾做打呸科)(廚子云)今朝造化低，四十打了皮。
hē shàng sān píng jiǔ, shuì dào rì tou xī.
喝上三瓶酒，睡到日頭西。
xià dì sān zhé fàn zhòng yān lǐng zhāng qiān shàng, yún rén zhèng ān tiān xià, zhōng chéng lì dà bāng.
(下)第三折(范仲淹領(lǐng)張千上，云)仁政安天下，忠誠立大邦。
lǎo fū tiān zhāng gé dài zhì fàn niú yān shì yě.
老夫天章閣待制范牛淹是也。
jīn wèi zhèn shǒu xī yán biān jiān jūn gé huái mǐn zhī zǐ, nǎi shì gé biāo, wǎng wǎng qī yā liáng mín, jiāng píng rén dǎ sǐ, zhōu xiàn guān yuán, bù gǎn ná wèn, jiē yīn cǐ rén yǐ zhàng quán shì.
今為鎮守西延邊監軍葛懷愍之子，乃是葛彪，往往欺壓良民，將平人打死，州縣官員，不敢拿問(wèn)，皆因此人倚仗權勢。
jīn yǒu lián shǐ lǐ guī, fèng mìng qù yán ān fǔ děng chù xún àn.
今有廉使李圭，奉命去延安府等處巡按。
jīn fèng shèng rén de mìng, cì yǔ shì jiàn jīn pái, jiāng cǐ yī zhuāng shì, zhe tā jiù jué duàn míng bái, xiān zhǎn hòu zòu.
今奉圣人的命，賜與勢劍金牌，將此一樁事，著(zhù)他就決斷明白，先斬后奏。
jīn zhe lǎo fū jī yǔ tā shì jiàn jīn pái, zhe lǐ guī zhí zhì yán ān fǔ, kān wèn cǐ yī zhuāng gōng shì qù.
今著(zhù)老夫赍與他勢劍金牌，著(zhù)李圭直至延安府，勘問(wèn)此一樁公事去。
ruò kān wèn chéng le, jí biàn shēn wén shū lǎo fū zhī huì.
若勘問(wèn)成了，即便申文書(shū)老夫知會(huì )。
chì cì jīn pái shì jiàn xíng, wáng tiáo zhuān zhǎn bù píng rén.
敕賜金牌勢劍行，王條專(zhuān)斬不平人。
lǐ guī xún àn qīn kān wèn, jué dìng wú tú zhèng diǎn xíng.
李圭巡按親勘問(wèn)，決定無(wú)徒正典刑。
jìng gé biāo lǐng zhāng qiān shàng, yún hǎo yāo hǎo shuǎ, fáng shàng pǎo mǎ.
(凈葛彪領(lǐng)張千上，云)好要好耍，房上跑馬。
diào jiāng xià lái, diē le zuǒ kuà.
吊將下來(lái)，跌了左胯。
xiǎo guān gé biāo shì yě.
小官葛彪是也。
zhè liǎng rì yǒu xiē yǎn tiào, wèi cǐ yī zhuāng rén mìng shì, wǒ jì shū yǔ wǒ jiě fū qù le, bú jiàn huí xìn.
這兩日有些眼跳，為此一樁人命事，我寄書(shū)與我姐夫去了，不見(jiàn)回信。
jīn rì wú shén shì, sī zhái zhōng xián zuò, kàn yǒu shèn me rén lái.
今日無(wú)甚事，私宅中閑坐，看有甚么人來(lái)。
zhāng qiān lǐ wàn shàng, zhāng qiān yún zì jiā zhāng qiān de biàn shì, zhè yí gè shì lǐ wàn.
(張千、李萬(wàn)上，張千云)自家張千的便是，這一個(gè)是李萬(wàn)。
fèng zhe lǐ lián shǐ dà rén de yán yǔ, zhe wǒ liǎng gè qǐng gé biāo dà rén qù.
奉著(zhù)李廉使大人的言語(yǔ)，著(zhù)我兩個(gè)請葛彪大人去。
kě zǎo lái dào mén shǒu yě.
可早來(lái)到門(mén)首也。
zhī hòu rén bào fù qù, dào yǒu lǐ lián shǐ dà rén chà zhāng qiān lǐ wàn lái qǐng dà rén.
祗候人報復去，道有李廉使大人差張千、李萬(wàn)來(lái)請大人。
zhī hòu yún lǐ huì de.
(祗候云)理會(huì )的。
bào de dà rén dé zhī, yǒu lǐ lián shǐ dà rén de bàn dāng lái qǐng dà rén shuō huà.
報的大人得知，有李廉使大人的伴當來(lái)請大人說(shuō)話(huà)。
gé biāo yún bì dìng shì wǒ jiě fū páng yá nèi huí xìn lái le.
(葛彪云)必定是我姐夫龐衙內回信來(lái)了。
zhe tā guò lái.
著(zhù)他過(guò)來(lái)。
zhāng qiān lǐ wàn zuò jiàn kē gé biāo yún nǐ nà lǐ lái de zhī hòu rén?
(張千、李萬(wàn)做見(jiàn)科)(葛彪云)你那里來(lái)的祗候人？
zhāng qiān yún xiǎo rén shì yán ān fǔ lái de zhī hòu rén.
(張千云)小人是延安府來(lái)的祗候人。
lǐ lián shǐ dà rén de yán yǔ, dào yǒu shū chéng zài nà li, zhe xiǎo rén měi lái qǐng dà rén, qīn zì dào yán ān fǔ lǐ dà rén jiā qǔ shū chéng qù.
李廉使大人的言語(yǔ)，道有書(shū)呈在那里，著(zhù)小人每來(lái)請大人，親自到延安府李大人家取書(shū)呈去。
gé biāo yún yě shuō de shì.
(葛彪云)也說(shuō)的是。
zuǒ yòu jiāng mǎ lái, wǒ qīn zì dào yán ān fǔ qǔ shū chéng qù yě.
左右將馬來(lái)，我親自到延安府取書(shū)呈去也。
mù xià biàn dēng chéng, èr rén suí hòu gēn.
目下便登程，二人隨后跟。
tóng qù qǔ shū xìn, biàn dé jiàn yuán yīn.
同去取書(shū)信，便得見(jiàn)緣因。
tóng xià gé jiān jūn lǐng zú zǐ shàng, yún sān chǐ lóng quán wàn juǎn shū, huáng tiān shēng wǒ yì hé rú.
(同下)(葛監軍領(lǐng)卒子上，云)三尺龍泉萬(wàn)卷書(shū)，皇天生我意何如。
shān dōng zǎi xiàng shān xī jiāng, bǐ zhàng fū xī wǒ zhàng fū.
山東宰相山西將，彼丈夫兮我丈夫。
mǒu nǎi gé huái mǐn shì yě.
某乃葛懷愍是也。
mǒu wén tōng sān lüè, wǔ ān liù tāo, wàng chén zhī dí shù.
某文通三略，武諳六韜，望塵知敵數。
duì lěi shí bīng jī, shǎng fá yán míng, gōng zhàn bì shèng, duō de shǒu biān zhī cè, měi huí lín zhèn, wú bù gàn gōng, shèng rén kě lián, jiā mǒu wèi jiān jūn dū tǒng jié zhì tiān xià bīng mǎ yuán shuài zhēng xī dà jiàng jūn zhī zhí.
對壘識兵機，賞罰嚴明，攻戰必勝，多得守邊之策，每回臨陣，無(wú)不干功，圣人可憐，加某為監軍都統節制天下兵馬元帥征西大將軍之職。
mǒu jīn shēng zhàng, wēi shì piān bié jǐn yī xiù shì.
某今升帳，威勢偏別錦衣繡士。
bǎi bái hǔ dé shèng yú yuán mén, liè huáng fān bào wěi yú zhàng xià.
擺白虎得勝于轅門(mén)，列黃幡豹尾于帳下。
jǐn yī zhuàng shì, jiān dān zhe chì xū jīng chuáng
錦衣壯士，肩擔著(zhù)赤須旌幢；
qīng xiù ér láng, shǒu chí zhe wú gōu yuè jǐ.
清秀兒郎，手持著(zhù)吳鉤越戟。
zhèn qián liè wǔ yùn zhuàn guāng qí, zhàng xià shuò shùn tiān bā guà gài.
陣前列五運轉光旗，帳下搠順天八卦蓋。
wǔ yùn zhuàn guāng qí zhě, yǒu hǔ yá qí rì yuè qí lóng fèng qí dé shèng qí zhuǎn guāng qí
五運轉光旗者，有虎牙旗、日月旗、龍鳳旗、得勝旗、轉光旗；
bā guà gài zhě, shì gān kǎn gěn zhèn xùn lí kūn duì.
八卦蓋者，是乾、坎、艮、震、巽、離、坤、兌。
jūn bù zhǎn bù qí, jiāng bù yán bù zhěng.
軍不斬不齊，將不嚴不整。
lìng zì qí cuī bào xiān fēng, shuài zì qí wèi jūn zhōng yǎn mù.
令字旗催報先鋒，帥字旗為軍中眼目。
bǎo dào qí kāi, fàn lìng zhě bù lùn qīn shū
寶纛旗開(kāi)，犯令者不論親疏；
dé shèng qí yáo, shōu jūn bà jǐn wàng fēng guān cì shǎng.
得勝旗搖，收軍罷盡望封官賜賞。
ǎn zhè lǐ jūn suí yìn zhuǎn háng zhí zhèng, zuì ruò dāng xíng xiān yán dìng.
俺這里軍隨印轉行直正，罪若當刑先言定。
zài cháo xiū wù tiān zǐ xuān, mò wéi yǎn zhè kǔn wài jiāng jūn lìng.
在朝休誤天子宣，莫違掩這閫外將軍令。
mǒu zhèn shǒu xī yán biān shàng.
某鎮守西延邊上。
mǒu yǒu yī zi, nǎi shì gé biāo, yīn tà qīng zài chéng wài zǒu mǎ, wù shāng rén mìng, bèi xún àn lián fǎng shǐ lǐ guī, jiāng wǒ hái ér zhuō huò dào guān, ōu dǎ wèn lǐ.
某有一子，乃是葛彪，因踏青在城外走馬，誤傷人命，被巡按廉訪(fǎng)使李圭，將我孩兒捉獲到官，毆打問(wèn)理。
pō nài cǐ rén wú lǐ.
頗奈此人無(wú)禮。
liàng nǐ shì gè jiè zǐ dà xiǎo guān zhí, dào de nà lǐ?
量你是個(gè)芥子大小官職，到的那里？
mǒu zhǐ jīn biàn chà shí gè néng xíng kuài zǒu de tàn zǐ, zhí zhì yán ān fǔ, gōu jiāng lǐ guī lái.
某只今便差十個(gè)能行快走的探子，直至延安府，勾將李圭來(lái)。
chuán lìng qīn jiāng jūn shì chà, néng xíng tàn zǐ jiàn chén āi.
傳令親將軍士差，能行探子踐塵埃。
ruò jiàn lǐ guī xiū zòng fàng, bù fēn xīng yè jǐn gōu lái.
若見(jiàn)李圭休縱放，不分星夜緊勾來(lái)。
xià zhèng mò lǐng zhāng qiān pái yá shàng zhèng mò yún xiǎo guān jiān chá xún àn lǐ lián shǐ shì yě.
(下)(正末領(lǐng)張千排衙上)(正末云)小官監察巡按李廉使是也。
yīn yán ān fǔ guān zhuó lì bì, kù nüè hài liáng mín, lìng jī shèng rén de mìng, chì cì shì jiàn jīn pái, jiào xiǎo guān pián yí xíng shì, xiān zhǎn hòu wén.
因延安府官濁吏弊，酷虐害良民，令基圣人的命，敕賜勢劍金牌，教小官便宜行事，先斬后聞。
wù nà dà xiǎo guān yuán, liù fáng lì diǎn, wǒ fēi shì sī lái yě ā.
兀那大小官員，六房吏典，我非是私來(lái)也呵。
chàng zhōng lǚ fěn dié ér wǒ kě biàn fèng chì chéng xuān, lǐ xíng míng kān lǐ wén juàn, chá qīng zhuó chù zhì guān yuán.
(唱)【中呂】【粉蝶兒】我可便奉敕承宣，理刑名勘理文卷，察清濁黜陟官員。
yǒu nà hài liáng mín, wéi gōng dào, wǒ zhe tā shēn jiā xíng xiàn.
有那害良民，違公道，我著(zhù)他身加刑憲。
dàn yǒu nà fù qū shēn yuān, sù qíng yóu wǒ xíng fēn biàn.
但有那負屈伸冤，訴情由我行分辯。
zuì chūn fēng jiē zhí xià wēi lǐn lǐn liè gōng rén, shū àn biān xin chú xin bì xin bì pái zhe lì diǎn.
【醉春風(fēng)】階直下威凜凜列公人，書(shū)案邊忄芻忄敝忄敝排著(zhù)吏典。
wǒ zé dài qù jiān xié lì yī tǒng zhèng zhí bēi, bǎ míng xìng lái xiǎn, xiǎn!
我則待去奸邪立一統正直碑，把名姓來(lái)顯，顯！
wéi zhèng yú mín, wèi chén bào guó, qǐ cí láo juàn.
為政于民，為臣報國，豈辭勞倦。
yún wǒ chāi rén ná nà gé biāo qù le, zhè zǎo wǎn gǎn dài lái yě.
(云)我差人拿那葛彪去了，這早晚敢待來(lái)也。
gé biāo lǐng zhāng qiān lǐ wàn shàng gé biāo yún mǒu nǎi gé biāo shì yě.
(葛彪領(lǐng)張千、李萬(wàn)上)(葛彪云)某乃葛彪是也。
kě zǎo lái dào zhè mén shǒu yě.
可早來(lái)到這門(mén)首也。
zhāng qiān.
張千。
nǐ xiān bào fù qù, shuō dào mǒu lái le yě.
你先報復去，說(shuō)道某來(lái)了也。
zhāng qiān bào kē, yún bào de dà rén dé zhī, ná jiāng gé biāo lái le yě.
(張千報科，云)報的大人得知，拿將葛彪來(lái)了也。
zhèng mò yún ná jiāng guò lái.
(正末云)拿將過(guò)來(lái)。
zhāng qiān yún ná guò qù.
(張千云)拿過(guò)去。
gé biāo yún tā bù chū lái jiē wǒ, wǒ zì guò qù.
(葛彪云)他不出來(lái)接我，我自過(guò)去。
lǐ lián shǐ, wǒ lái le, yǒu shèn me shū chéng, jiāng lái wǒ kàn zhě.
李廉使，我來(lái)了，有甚么書(shū)呈，將來(lái)我看者。
zhèng wèi yún wù nà sī, nǐ zěn shēng dǎ sǐ píng rén, yīn hé bù guì zhe?
(正未云)兀那廝，你怎生打死平人，因何不跪著(zhù)？
gé biāo zuò bù guì kē zhè gè lián shǐ, wǒ zuò shèn me dǎ sǐ rén lái?
(葛彪做不跪科)這個(gè)廉使，我做甚么打死人來(lái)？
wǒ bù guì.
我不跪。
bìng rán bù gàn wǒ shì.
并然不干我事。
zhèng mò yún nǐ bù zhāo, gèng dài gàn bà.
(正末云)你不招，更待干罷。
zhāng qiān, ná xià qù dǎ zhe zhě.
張千，拿下去打著(zhù)者。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zuò dǎ kē gé biāo yún āi yuē, āi yuē!
(做打科)(葛彪云)哎約，哎約！
lǐ lián shǐ, nǐ bú yào wāi chán, wǒ bù céng rě xià shì.
李廉使，你不要歪纏，我不曾惹下事。
dǎ shān pì lái le.
打山屁來(lái)了。
zhèng mò chàng yíng xiān kè wǒ guān le tā mù xià qíng, shěn le tā kǒu zhōng yán, zhè guān sī nǐ kě yě zěn de miǎn?
(正末唱)【迎仙客】我觀(guān)了他目下情，審了他口中言，這官司你可也怎的免？
shǐ bù zháo nǐ yǐ háo qiáng, gèng nà kān zhàng shì quán.
使不著(zhù)你倚豪強，更那堪仗勢權。
yòu bù bǐ pān zhǐ gān lián, nǐ yǔ wǒ biàn cóng shí shuō bǎ zhāo fú chuàn.
又不比攀指干連，你與我便從實(shí)說(shuō)把招伏串。
gé biāo yún wǒ kě zuò shèn me dǎ sǐ rén lái?
(葛彪云)我可做甚么打死人來(lái)？
bù gàn wǒ shì.
不干我事。
zhèng mò yún zhāng qiān, jiāng nà sī qiě ná zài yī bì yǒu zhě.
(正末云)張千，將那廝且拿在一壁有者。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
jìng wà zi liǎng gè shàng, yún zì jiā shì gè jūn, shēn shàng chuān zhe qīng.
(凈襪子兩個(gè)上，云)自家是個(gè)軍，身上穿著(zhù)青。
bái rì lǐ pù lǐ shuì, dào wǎn tōu rén jiā cōng.
白日里鋪里睡，到晚偷人家蔥。
wǒ liǎng gè shì xī yán biān shàng néng xíng kuài zǒu de liǎng gè tàn zǐ, yí gè shì lǐ dé zhòng, yí gè shì hú luàn xiē.
我兩個(gè)是西延邊上能行快走的兩個(gè)探子，一個(gè)是李得中，一個(gè)是胡亂歇。
ǎn liǎng rén fèng zhe yuán shuài de yán yǔ, yǒu yán ān fǔ lián shǐ lǐ guī, zhe ǎn liǎng gè xīng yè ná jiāng tā lái.
俺兩人奉著(zhù)元帥的言語(yǔ)，有延安府廉使李圭，著(zhù)俺兩個(gè)星夜拿將他來(lái)。
lái dào zhè yá mén shǒu.
來(lái)到這衙門(mén)首。
nǐ zhè lǐ yǒu lǐ guī me?
你這里有李圭么？
dà rén de yán yǔ, zhe ǎn lái ná tā.
大人的言語(yǔ)，著(zhù)俺來(lái)拿他。
zhāng qiān bào fù qù.
張千報復去。
yě bù bì chī jiǔ fàn, bù bì yào pán chán, kuài gēn jiāng wǒ qù lái.
也不必吃酒飯，不必要盤(pán)纏，快跟將我去來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
bào kē, yún dà rén, yǒu liǎng gè xiǎo jūn lái gōu dà rén lái.
(報科，云)大人，有兩個(gè)小軍來(lái)勾大人來(lái)。
zhèng mò yún zhe guò lái.
(正末云)著(zhù)過(guò)來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhe nǐ guò qù.
著(zhù)你過(guò)去。
zuò jiàn sī zhèng mò yún nǐ shì shèn me rén?
(做見(jiàn)私)(正末云)你是甚么人？
tàn zǐ yún ǎn liǎng gè shì xī yán biān shàng gé yuán shuài chà lái, nǐ gēn zhe wǒ zǒu, zǒu zǒu!
(探子云)俺兩個(gè)是西延邊上葛元帥差來(lái)，你跟著(zhù)我走，走、走！
zhèng mò yún zhè sī hǎo wú lǐ yě!
(正末云)這廝好無(wú)理也！
nǐ nán zǐ dǎ sǐ píng rén, zěn gǎn dào lái gōu wǒ?
你男子打死平人，怎敢到來(lái)勾我？
ná xià zhè sī qù guì zhě.
拿下這廝去跪者。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhèng mò chàng bái hè zi wǒ qīn méng zhe shèng zhǔ chà, nǐ wèi yuán shuài zhèn yán biān.
(正末唱)【白鶴子】我親蒙著(zhù)圣主差，你為元帥鎮延邊。
nǐ hái ér wéi rén mìng fàn le wáng tiáo.
你孩兒為人命犯了王條。
wǒ kě biàn yī guó fǎ fēi sī yuàn.
我可便依國法非私怨。
yún ná xià qù, dǎ sì shí, qiǎng chū qù.
(云)拿下去，打四十，搶出去。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
èr shí sān shí sì shí.
二十、三十、四十。
chū qù.
出去。
tàn zǐ kū kē, yún wǒ zé dào yǒu chī de yǒu qián chāo?
(探子哭科，云)我則道有吃的有錢(qián)鈔？
dào chī le yī dùn dǎ, qì chū wǒ gè sì jù lái le: wǒ jīn zuò shì méi lái yóu, yīn wèi gōu rén rě chǎng chóu, bǎ wǒ tuō fān zé guǎn dǎ.
倒吃了一頓打，氣出我個(gè)四句來(lái)了：我今做事沒(méi)來(lái)由，因為勾人惹場(chǎng)愁，把我拖翻則管打。
zhāng qiān shì xiǎo gǒu gú tou.
張千是小狗骨頭。
xià tàn zǐ liǎng gè shàng, yún fèng lìng mò xiāo tíng, xīng huǒ jí biàn xíng, qín ná lǐ lián shǐ, lái jiàn gé jiān jūn, ǎn liǎng gè yí gè shì fàn dāng zāi, yí gè shì shì gè bǎo.
(下)(探子兩個(gè)上，云)奉令莫消停，星火疾便行，擒拿李廉使，來(lái)見(jiàn)葛監軍，俺兩個(gè)一個(gè)是飯當災，一個(gè)是世個(gè)飽。
fèng zhe wù shuài de jiàng lìng, zhe ǎn qù yán ān fǔ ná lǐ guī qù.
奉著(zhù)兀帥的將令，著(zhù)俺去延安府拿李圭去。
lái dào zhè yá mén shǒu yě.
來(lái)到這衙門(mén)首也。
lǐ guī kuài chū lái, yuán shuài yǒu gōu.
李圭快出來(lái)，元帥有勾。
zhāng qiān bào yún dà rén, yòu yǒu liǎng gè xiǎo jūn lái gōu dà rén lái.
(張千報云)大人，又有兩個(gè)小軍來(lái)勾大人來(lái)。
zhèng mò yún ná guò lái.
(正末云)拿過(guò)來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhe nǐ guò qù.
著(zhù)你過(guò)去。
zuò jiàn kē zhèng mò yún nǐ shì shèn me rén?
(做見(jiàn)科)(正末云)你是甚么人？
tàn zǐ yún yuán shuài zhe ǎn gōu nǐ lái.
(探子云)元帥著(zhù)俺勾你來(lái)。
zhèng mò yún ná xià qù guì zhě.
(正末云)拿下去跪者。
tā zhèn biān tíng, wǒ bàn gōng shì, tā zěn gǎn gōu wǒ lái.
他鎮邊庭，我辦公事，他怎敢勾我來(lái)。
chàng bái hè zi tā qì pēi pēi è shì shā, xióng jiū jiū kòu tīng qián.
(唱)【白鶴子】他氣呸呸惡勢煞，雄赳赳扣廳前。
yí gè gè měng hǔ yě sì zǒu jiāng lái, wǒ zhí kǎo de tā yáng ér bān shàn.
一個(gè)個(gè)猛虎也似走將來(lái)，我直拷的他羊兒般善。
yún ná xià qù, dǎ sì shí.
(云)拿下去，打四十。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
sān shí sì shí chū qù.
三十、四十、出去。
tàn zǐ yún qì chū wǒ gè sì jù lái le: dà rén zuò shì tè qiáo, ná zhù wǒ zé guǎn biàn qiāo.
(探子云)氣出我個(gè)四句來(lái)了：大人做事忒喬，拿住我則管便敲。
ǎn liǎng gè zì jiā nuǎn tòng, tóu shāo jiǔ gā shàng jǐ piáo.
俺兩個(gè)自家暖痛，頭燒酒呷上幾瓢。
xià tàn zǐ liǎng gè shàng, yún qīn fèng yuán róng jiàng lìng chà, qín ná lián shǐ dào tīng jiē.
(下)(探子兩個(gè)上，云)親奉元戎將令差，擒拿廉使到廳階。
ruò hái zhuō zhù bù qīng fàng, guǎn qǔ tóng tā yí lù lái.
若還捉住不輕放，管取同他一路來(lái)。
ǎn shì yuán shuài fǔ lǐ gōu jūn de, wǒ shì yáng bù cǎi, tā shì bù zhī dào.
俺是元帥府里勾軍的，我是佯不睬，他是不知道。
ǎn fèng zhe yuán shuài jiàng lìng, zhe ǎn ná lǐ guī qù.
俺奉著(zhù)元帥將令，著(zhù)俺拿李圭去。
lái dào zhè yá mén shǒu yě.
來(lái)到這衙門(mén)首也。
lǐ guī kuài chū lái.
李圭快出來(lái)。
yuán shuài yǒu gōu.
元帥有勾。
zhāng qiān yún dà rén, yòu yǒu liǎng gè rén lái gōu yě.
(張千云)大人，又有兩個(gè)人來(lái)勾也。
zhèng mò yún ná guò lái.
(正末云)拿過(guò)來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhe guò qù.
著(zhù)過(guò)去。
zuò jiàn kē zhèng mò yún ná xià qù guì zhě.
(做見(jiàn)科)(正末云)拿下去跪者。
zhāng qiān ná guì kē, yún guì zhě.
(張千拿跪科，云)跪者。
zhèng wèi chàng bái hè zi nǐ liǎng sān fān gōu huàn zán, jiāng yán yǔ kǒu zhōng chuán.
(正未唱)【白鶴子】你兩三番勾喚咱，將言語(yǔ)口中傳。
cū gùn zi kǎo nǐ pí fū, wǒ biàn shì dǎ nǐ nà jiān jūn miàn.
粗棍子拷你皮膚，我便是打你那監軍面。
yún ná xià qù, dǎ sì shí, qiǎng chū qù.
(云)拿下去，打四十，搶出去。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
sān shí sì shí.
三十、四十。
chū qù!
出去！
tàn zǐ yún dǎ shā wǒ yě.
(探子云)打殺我也。
nǐ bù qù, dào dǎ wǒ.
你不去，倒打我。
qì chū wǒ gè sì jù lái le yě: zé wèi wéi tiáo fàn fǎ, zhe wǒ lái yī jìng gōu ná.
氣出我個(gè)四句來(lái)了也：則為違條犯法，著(zhù)我來(lái)一徑勾拿。
tā kòu tīng dǎ wǒ yī dùn, xiǎng qǐ lái dōu shì shǎ guā.
他扣廳打我一頓，想起來(lái)都是傻瓜。
xià tàn zǐ liǎng gè shàng, yún shēn qīng néng guò lǐng, jiǎo jí zǒu rú fēng.
(下)(探子兩個(gè)上，云)身輕能過(guò)嶺，腳疾走如風(fēng)。
ǎn liǎng gè shì yuán shuài fǔ lǐ gōu jūn de, yí gè shì qiáo dǎo duì, yí gè shì rèn shǎ guā.
俺兩個(gè)是元帥府里勾軍的，一個(gè)是喬搗碓，一個(gè)是任傻瓜。
fèng zhe yuán shuài de jiàng lìng, zhe ǎn ná lǐ guī qù, lái dào zhè yá mén shǒu yě.
奉著(zhù)元帥的將令，著(zhù)俺拿李圭去，來(lái)到這衙門(mén)首也。
lǐ guī kuài chū lái, yuán shuài gōu nǐ lī.
李圭快出來(lái)，元帥勾你哩。
zhāng qiān bào kē, yún dà rén, yòu yǒu liǎng gè rén gōu wèi liǎo.
(張千報科，云)大人，又有兩個(gè)人勾未了。
zhèng mò yún ná guò lái.
(正末云)拿過(guò)來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhe guò qù.
著(zhù)過(guò)去。
zhèng mò yún ná xià qù guì zhě.
(正末云)拿下去跪者。
zuò guì kē zhèng mò chàng bái hè zi jiàn wēi fēng xióng jiū jiū, yí gè shou guǒ xiù bìng xuān quán.
(做跪科)(正末唱)【白鶴子】見(jiàn)威風(fēng)雄赳赳，一個(gè)扌果袖并揎拳。
ǎn zhè lǐ bù ruò shì xià hún tái.
俺這里不弱似嚇魂臺。
biàn yā zhe yán wáng diàn.
便壓著(zhù)閻王殿。
yún ná fān, dǎ sì shí, qiǎng chū qù.
(云)拿翻，打四十，搶出去。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
èr shí sān shí sì shí.
二十、三十、四十。
chū qù.
出去。
tàn zǐ kū yún dǎ shā wǒ yě.
(探子哭云)打殺我也。
nǐ bù kěn qù, dào dǎ wǒ.
你不肯去，倒打我。
wǒ dào yuán shuài fǔ lǐ, màn màn de hé nǐ shuō huà.
我到元帥府里，慢慢的和你說(shuō)話(huà)。
lǐ guī zuò shì tè bù zhōng, chà wǒ de tā shì gé jiān jūn.
李圭做事忒不中，差我的他是葛監軍。
yī xiē qián chāo bù céng yǒu, yī dùn dǎ de wǒ yáng ér fēng.
一些錢(qián)鈔不曾有，一頓打的我羊兒風(fēng)。
xià tàn zǐ liǎng gè shàng, yún liǎng tuǐ jí rú jiàn, yī xīn jí shì fēng.
(下)(探子兩個(gè)上，云)兩腿疾如箭，一心急似風(fēng)。
ǎn liǎng gè shì gé jiān jūn de xiǎo jūn ér, yí gè shì gē da tóu, yí gè shì bì shī liǎn.
俺兩個(gè)是葛監軍的小軍兒，一個(gè)是疙疸頭，一個(gè)是壁虱臉。
ǎn fèng yuán shuài de jiàng lìng, zhe ǎn gōu lǐ gēng shǐ qù.
俺奉元帥的將令，著(zhù)俺勾李庚使去。
kě zǎo lái dào zhè yá mén shǒu yě.
可早來(lái)到這衙門(mén)首也。
lǐ guī kuài chū lái, yuán shuài yǒu gōu.
李圭快出來(lái)，元帥有勾。
zhāng qiān bào kē, yún dà rén, yòu yǒu liǎng gè rén lái le yě.
(張千報科，云)大人，又有兩個(gè)人來(lái)了也。
zhèng mò yún ná guò lái, nà lǐ guì zhě.
(正末云)拿過(guò)來(lái)，那里跪者。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
guò qù guì zhě.
過(guò)去跪者。
zuò ná guì kē zhèng mò chàng bái hè zi tā fù wèi guān rú tài shān, ér fàn fǎ zuì mí tiān.
(做拿跪科)(正末唱)【白鶴子】他父為官如泰山，兒犯法罪彌天。
wǒ ruò shì bì quán háo shùn rén qíng, wǎng dān zhe gè wèi fēng xiàn.
我若是避權豪順人情，枉耽著(zhù)個(gè)為風(fēng)憲。
yún dǎ sì shí.
(云)打四十。
qiǎng chū qù.
搶出去。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
èr shí sān shí sì shí.
二十、三十、四十。
chū qù.
出去。
tàn zǐ yún dǎ shā wǒ yě.
(探子云)打殺我也。
wǒ ér yě.
我兒也。
nǐ yóu tā.
你由他。
nǐ yóu tā.
你由他。
lián shǐ bù shí yào, bù kěn zūn wáng fǎ.
廉使不識要，不肯遵王法。
gōu yě gōu bù qù, dào chī le tā yī dùn dǎ.
勾也勾不去，倒吃了他一頓打。
xià zhèng mò yún zhāng qiān.
(下)(正末云)張千。
yǔ wǒ ná guò gé biāo lái.
與我拿過(guò)葛彪來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhèng mò yún gé biāo, nǐ zhāo le zhě.
(正末云)葛彪，你招了者。
gé biāo yún bìng bù gàn wǒ shì.
(葛彪云)并不干我事。
nǐ yòu bù gǎn dǎ wǒ.
你又不敢打我。
zhèng mò yún ná xià qù, dǎ zhe zhě zhāng qiān yún lǐ huì de.
(正末云)拿下去，打著(zhù)者(張千云)理會(huì )的。
dǎ kē gé biāo yún lǎo ér, nǐ bú yào rě shì.
(打科)(葛彪云)老兒，你不要惹事。
nǐ dǎ le wǒ, kàn nǐ zěn me jiàn wǒ fù qīn lī.
你打了我，看你怎么見(jiàn)我父親哩。
āi yō.
哎喲。
dǎ shā wǒ yě.
打殺我也。
zhèng mò chàng kuài huó sān zhè cháng rén mìng shì nǐ de zuì qiān, dào jiāng zán sǐ áo jiān.
(正末唱)【快活三】這償人命是你的罪愆，倒將咱死熬煎。
bù zhāo ā yī mìng sàng huáng quán, gé biāo yún dà rén, kàn ǎn fù qīn de miàn pí, wǒ sòng duì shāo é ér nǐ chī.
不招呵一命喪黃泉，(葛彪云)大人，看俺父親的面皮，我送對燒鵝兒你吃。
ráo le wǒ bà.
饒了我罷。
zhèng mò chàng wǒ kě biàn guǎn xiàn me nà jiān jūn de miàn?
(正末唱)我可便管縣么那監軍的面？
gé biāo yún nǐ hǎo méi liǎn, dǎ shā wǒ yě.
(葛彪云)你好沒(méi)臉，打殺我也。
zhèng mò chàng cháo tiān zǐ yě shì nǐ nà mìng jiǎn, nǐ xiū xiǎng wǒ biàn kě lián.
(正末唱)【朝天子】也是你那命蹇，你休想我便可憐。
dǔ sù sù dǎ kǎo de shēn qū chàn.
篤速速打考的身軀顫。
dǎ de tā pí kāi ròu zhàn guì zài jiē qián, jiāng nǐ nà zào è de xíng hái biàn.
打的他皮開(kāi)肉綻跪在階前，將你那造惡的形骸變。
zé nǐ nà fàn fǎ wéi tiáo, sǐ ér wú yuàn, zěn jìn nǐ nà lǎo wú zhī tè zì zhuān.
則你那犯法違條，死而無(wú)怨，怎禁你那老無(wú)知忒自專(zhuān)。
kān wèn de zhè shì wán, wǒ kě huí nà dì niǎn, yún zuò ér de dǎ sǐ píng rén, zuò yé de shàn gōu tái shěng guān yuán.
勘問(wèn)的這事完，我可回那帝輦，(云)做兒的打死平人，做爺的擅勾臺省官員。
chàng ǎn liǎng gè biàn qīn zì dào jīn luán diàn.
(唱)俺兩個(gè)便親自到金鑾殿。
yún zhè sī bù zhāo, dǎ zhe zhě.
(云)這廝不招，打著(zhù)者。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zuò dǎ kē gé biāo yún bà bà bà, shì wǒ dǎ sǐ tā xí fù, mǎ tà shā tā pó pó lái.
(做打科)(葛彪云)罷、罷、罷，是我打死他媳婦，馬踏殺他婆婆來(lái)。
wǒ dōu zhāo le yě.
我都招了也。
zhèng mò yún zhāo zhuàng shì shí, huà le zì, jiāng zhǎng jiā lái jiā le, xià zài sǐ qiú láo zhōng qù.
(正末云)招狀是實(shí)，畫(huà)了字，將長(cháng)枷來(lái)枷了，下在死囚牢中去。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
ná gé biāo xià zhèng mò yún xiǎo guān qīn zào wén shū, huí dà rén de huà qù yě.
(拿葛彪下)(正末云)小官親造文書(shū)，回大人的話(huà)去也。
chàng zhuó mù ér wěi shēng jiào bǎi xìng měi xiǎo yù de zhī, jiāng shā rén zéi zhǎn bù shì chán, jǔ yí cuò zhū wǎng mín wú yuàn.
(唱)【啄木兒尾聲】教百姓每曉諭的知，將殺人賊斬布市廛，舉宜錯諸枉民無(wú)怨。
suī bú shì bāo lóng tú de jī biàn, jiāng wǒ zhè bǐng zhōng bǎi míng xìng rù líng yān.
雖不是包龍圖的機變，將我這秉忠百名姓入凌煙。
xià dì sì zhé fàn zhōng yān lǐng zhāng qiān shàng, yún lǎo fū fàn zhòng yān shì yě.
(下)第四折(范鐘淹領(lǐng)張千上，云)老夫范仲淹是也。
yǒu jiān chá lián shǐ lǐ guī, zài xī yán biān shēn jiāng wén shū lái, shuō gé biāo dǎ sǐ rén mìng yī shì, kān wèn yǐ chéng le yě.
有監察廉使李圭，在西延邊申將文書(shū)來(lái)，說(shuō)葛彪打死人命一事，勘問(wèn)已成了也。
lǎo fū jīn fèng shèng rén de mìng, zhe lǎo fū jí chí yì mǎ, qīn wǎng yán ān fǔ, jié zhèng cǐ shì, jiù shēng shǎng zhēng guī.
老夫今奉圣人的命，著(zhù)老夫疾馳驛馬，親往延安府，結證此事，就升賞爭圭。
bù gǎn jiǔ tíng jiǔ zhù, yán ān fǔ jié zhèng, zǒu yī zāo qù.
不敢久停久住，延安府結證，走一遭去。
yǒu mìng chéng chà bù zàn tíng, jǐn chí yì mǎ chū shén jīng.
友命承差不暫停，緊馳驛馬出神京。
guān fēng néng gàn jiā sān pǐn.
官封能干加三品。
zuì duàn quán háo àn wǔ xíng.
罪斷權豪按五刑。
xià gé jiān jūn lǐng běn zi shàng, yún mǒu nǎi gé jiān jūn shì yě.
(下)(葛監軍領(lǐng)本子上，云)某乃葛監軍是也。
pō nài lǐ guī wú lǐ, jiāng gōu qù de rén dōu dǎ le, gèng dài gàn bà!
頗奈李圭無(wú)禮，將勾去的人都打了，更待干罷！
mǒu tǒng lǐng sān jūn, zhí zhì yán ān fǔ, ná zhù lǐ guī, bào le yuān chóu, fāng chēng wǒ píng shēng yuàn zú.
某統領(lǐng)三軍，直至延安府，拿住李圭，報了冤仇，方稱(chēng)我平生愿足。
tǒng lǐng xióng bīng jù zhàn ān, xiá zhōng qīng chè jiàn guāng hán.
統領(lǐng)雄兵聚戰鞍，匣中輕掣劍光寒。
lǐ guī zòng yǒu lùn tiān biǎo, bù bào yuān chóu shì bù hái.
李圭縱有論天表，不報冤仇誓不還。
xià zhèng wèi lǐng zhāng qiān shàng, yún xiǎo guān lǐ guī shì yě.
(下)(正未領(lǐng)張千上，云)小官李圭是也。
jīn tài shèng rén de mìng, kān wèn gé biāo dǎ sǐ píng rén shì, zhāo fú yǐ wán le.
今泰圣人的命，勘問(wèn)葛彪打死平人事，招伏已完了。
tīng zhī de zǎo wǎn yǒu tiān shǐ zhì cǐ yě.
聽(tīng)知的早晚有天使至此也。
jīn rì shēng tīng, jù dà xiǎo guān yuán liù fáng diǎn lì, jiē yìng tiān shǐ qù yě ā.
今日升廳，聚大小官員、六房典吏，接應天使去也呵。
chàng shuāng diào xīn shuǐ lìng wèi chén jǐn jié zhěng gāng cháng, bào jūn ēn jìng yú shì shàng.
(唱)【雙調】【新水令】為臣盡節整綱常，報君恩敬于事上。
hàn tíng jí àn zhōng, táng shì wèi zhēng liáng.
漢廷汲黯忠，唐室魏徵良。
jiàn rú jīn qiān zǎi míng yáng, wàn gǔ liú fāng, shǐ jì tán yáng, yí gè gè líng yān gé huà tú xiàng.
見(jiàn)如今千載名揚，萬(wàn)古流芳，史記談?chuàng )P，一個(gè)個(gè)凌煙閣畫(huà)圖像。
yún zuǒ yòu yá mén shǒu qù zhě, kàn yǒu shèn me rén lái.
(云)左右衙門(mén)首覷者，看有甚么人來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
gé jiān jūn shàng, yún mǒu nǎi gé huái mǐn shì yě.
(葛監軍上，云)某乃葛懷愍是也。
tǒng lǐng sān jūn, dào yú yán ān fǔ.
統領(lǐng)三軍，到于延安府。
bù fàng sān jūn, cùn jiàn bù xǔ dài jìn chéng qù, sān jūn dōu zài chéng wài zhā yíng, wǒ qīn zì jiàn lǐ guī qù lái.
不放三軍，寸箭不許帶進(jìn)城去，三軍都在城外扎營(yíng)，我親自見(jiàn)李圭去來(lái)。
kě zǎo dào mén shǒu yě.
可早到門(mén)首也。
zhāng qiān bào fù qù, dào yǒu gé jiān jūn zài yú mén shǒu.
張千報復去，道有葛監軍在于門(mén)首。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
nuò!
喏！
bào de dà rén dé zhī, yǒu gé jiān jūn lái le yě.
報的大人得知，有葛監軍來(lái)了也。
zhèng mò yún tā bù zì guò lái, zhe wǒ jiē dài tā qù?
(正末云)他不自過(guò)來(lái)，著(zhù)我接待他去？
zhāng qiān yún ǎn dà rén shuō lái, nǐ bù zì guò qù, dài jiào ǎn dà rén jiē dài nǐ?
(張千云)俺大人說(shuō)來(lái)，你不自過(guò)去，待教俺大人接待你？
gé jiān jūn yún cǐ rén zhè děng quán zhòng, wǒ shì kàn zhě.
(葛監軍云)此人這等權重，我試看者。
yuán lái yǒu shì jiàn jīn pái zài cǐ.
原來(lái)有勢劍金牌在此。
gé huái mǐn yě, nǐ kě bù lái me!
葛懷愍也，你可不來(lái)么！
wǒ zì guò qù yǒu shuō huà.
我自過(guò)去有說(shuō)話(huà)。
hǎo nán qǐng huàn yě, lǐ guī!
好難請喚也，李圭！
zhèng mò yún hǎo wú lǐ yě, gé huái mǐn!
(正末云)好無(wú)禮也，葛懷愍！
gé jiān jūn yún nǐ zěn gǎn qū kān píng rén?
(葛監軍云)你怎敢屈勘平人？
zhèng mò yún nǐ zěn gǎn shàn lí xùn dì?
(正末云)你怎敢擅離汛地？
gé jiān jūn guì kē zhèng mò yún wǒ shēn jū tái shěng, zhí zhǎng tí xíng
(葛監軍跪科)(正末云)我身居臺省，執掌提刑；
nǐ bù zūn hào lìng, sī lí biān tíng.
你不遵號令，私離邊庭。
wǒ wèn nǐ bō.
我問(wèn)你波。
chàng chén zuì dōng fēng zé nǐ nà qī jìn lìng hé dàng shì nǐ zhǎng?
(唱)【沉醉東風(fēng)】則你那七禁令何當是你掌？
yún wǒ wèn nǐ lái le ā.
(云)我問(wèn)你來(lái)了呵。
chàng zé nǐ nà sān jūn yìn jì fù yǔ shuí xíng?
(唱)則你那三軍印寄付與誰(shuí)行？
shǎo zuì bō táo jūn yíng de jiāng tài gōng, lí zhài zhà de zhū gě liàng, rǔ mò shā jìn yǐn duó bǎo zhàng jīn tāng.
少罪波逃軍營(yíng)的姜太公，離寨柵的諸葛亮，辱沒(méi)殺晉尹鐸保障金湯。
nǐ wèi ér zi xíng xiōng zuò diē de piē le zhàn chǎng, yún wéi jiāng zhě yī qīng èr màn sān dào sì qī wǔ bèi liù luàn qī wù.
你為兒子行兇做爹的撇了戰場(chǎng)，(云)為將者一輕、二慢、三盜、四欺、五背、六亂、七誤。
chàng qǐng nǐ gè háng háo lìng de jiān jūn zì xiǎng.
(唱)請你個(gè)行號令的監軍自想。
gé jiān jūn yún zhè shì bù zhōng le yě.
(葛監軍云)這事不中了也。
lián shǐ, zán shì yī diàn zhī chén, kàn wǒ hé nǐ jiù shí yán miàn, wǒ yī shí bú shì le.
廉使，咱是一殿之臣，看我和你舊時(shí)顏面，我一時(shí)不是了。
zěn shēng ráo guò ǎn fù zǐ zhī zuì yě!
怎生饒過(guò)俺父子之罪也！
zhèng mò yún wù nà gé huái mǐn, nǐ de ér zi dǎ sǐ píng rén, nǐ yòu shàn lí xùn dì, píng qī ǎn tái shěng guān yuán, gèng dài gàn bà!
(正末云)兀那葛懷愍，你的兒子打死平人，你又擅離汛地，平欺俺臺省官員，更待干罷！
chàng gū měi jiǔ wǒ kě yě gǎn hé nǐ zuò yī chǎng, xiū xiǎng wǒ biàn kěn qīng fàng.
(唱)【沽美酒】我可也敢和你做一場(chǎng)，休想我便肯輕放。
yǐ zhe nǐ fù zǐ měi quán háo shì lì qiáng, nǐ zěn gǎn shàn lí le biān tíng dì fāng, tè qī gōng tè wú zhuàng.
倚著(zhù)你父子每權豪勢力強，你怎敢擅離了邊庭地方，忒欺公忒無(wú)狀。
tài píng lìng yě bù suǒ yòng zhǎng wèn duǎn zhuàng, zhí hé nǐ jiàn luán yú dǎ yī huì guān fáng.
【太平令】也不索用長(cháng)問(wèn)短狀，直和你見(jiàn)鑾輿打一會(huì )官房。
fàn zhòng yān chōng shàng, yún lǎo fū fàn zhòng yān shì yě.
(范仲淹沖上，云)老夫范仲淹是也。
kě zǎo lái dào yán ān fǔ yě.
可早來(lái)到延安府也。
zhāng qiān yún fàn xué shì dà rén xià mǎ yě, fàn zhòng yān yún shèn me rén dà jīng xiǎo guài de?
(張千云)范學(xué)士大人下馬也，(范仲淹云)甚么人大驚小怪的？
zhèng mò chàng zhèng yù zhe tiān chén zǎi xiàng, shǐ bù zháo nǐ kuáng yán dǐ dāng.
(正末唱)正遇著(zhù)天臣宰相，使不著(zhù)你狂言抵當。
tā kě biàn yǐ zhàng shì qiáng, jiāng rén mìng shì bù cháng, yún zuò ér de dǎ sǐ píng rén, zuò yé de shàn lí xùn dì.
他可便倚仗勢強，將人命事不償，(云)做兒的打死平人，做爺的擅離汛地。
chàng dà rén yě, tā zuì nán róng tú liú chī zhàng.
(唱)大人也，他罪難容徒流笞杖。
fàn zhòng yān yún zhāng qiān, jiāng yī xíng rén lǜ shàng tīng lái.
(范仲淹云)張千，將一行人律上廳來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
zhāng qiān ná liú yàn fāng bèi lǎo páng yá nèi tóng shàng guì kē fàn zhòng yān yún yī xíng rén tīng lǎo fū xià duàn: lǐ guī nǐ xíng gōng zhèng fǔ zhù cháo tíng, yǒu jué duàn bù jù quán chén, shēng nǐ wèi shàng shū zhī zhí, lǐ wén juàn fǔ xù ān mín.
(張千拿劉彥芳、孛老、龐衙內同上)(跪科)(范仲淹云)一行人聽(tīng)老夫下斷：李圭你行公正輔助朝廷，有決斷不懼權臣，升你為尚書(shū)之職，理文卷?yè)嵝舭裁瘛?br/>liú yàn fāng wú gū qiú jìn, wéi rén mìng bèi hài shāng qīn, wú diǎn lǐ lì yì kǎo mǎn, xiáng fú xiàn zhǔ bù ān shēn.
劉彥芳無(wú)辜囚禁，為人命被害傷親，無(wú)點(diǎn)李吏役考滿(mǎn)，祥符縣主簿安身。
liú róng zǔ běn xiāng yǎng lǎo, shǎng cì yǔ shí liǎng bái yín.
劉榮祖本鄉養老，賞賜與十兩白銀。
gé huái mǐn shàn lí xùn dì, qì pái yìn sī dù guān jīn, zòng róng zi zhì shāng rén mìng, xuē bīng quán miǎn sǐ chōng jūn.
葛懷愍擅離汛地，棄牌印私度關(guān)津，縱容子致傷人命，削兵權免死充軍。
páng yá nèi niǔ zhí wèi qū, bà guān zhí biǎn wèi shù rén.
龐衙內扭直為曲，罷官職貶為庶人。
zhèng fàn rén xíng xiōng gé biāo, qī bǎi xìng bài huài rén lún, shì cáo zhōng dāng xíng chǔ zhǎn, yī lǜ tiáo xiǎo yù fēn míng.
正犯人行兇葛彪，欺百姓敗壞人倫，市曹中當刑處斬，依律條曉諭分明。
yǒu zuì de fēn míng jué duàn, shòu shǎng de wàng jīn luán bài xiè huáng ēn.
有罪的分明決斷，受賞的望金鑾拜謝皇恩。
tí mù bā fǔ xiāng jù jí shū mì yuàn zhèng míng shí tàn zǐ dà nào yán ān fǔ nbsp
題目八府相聚集樞密院正名十探子大鬧延安府?